Τα προηγούμενα πέντε χρόνια η Βρετανία
αποτελούσε όαση οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας στο μέσον της
ταραγμένης Ευρώπης. Οχι πια. Τα επόμενα χρόνια η Βρετανία θα είναι
πιθανότατα η πλέον απρόβλεπτη χώρα της Ευρώπης από πολιτικής απόψεως.
Ο κόσμος αντιλήφθηκε πρώτη φορά την απειλή με το δημοψήφισμα της Σκωτίας, ωστόσο η εξέλιξη δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί στην τιμή των περιουσιακών στοιχείων, ιδίως στη στερλίνα. Αν και το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών του Μαΐου είναι απρόβλεπτο, οι περισσότεροι επενδυτές και επιχειρήσεις συμπεριφέρονται λες και η πολιτική αβεβαιότητα θα έχει περιορισμένη επίπτωση στην οικονομία. Ο εφησυχασμός είναι αδικαιολόγητος για τρεις λόγους: Πρώτον, η Βρετανία θα μπορούσε κυριολεκτικά να μην έχει κυβέρνηση μετά τις εκλογές, δεδομένου ότι κανένα μεμονωμένο κόμμα ή σε συνασπισμό με άλλα δεν θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας. Κυβέρνηση Συντηρητικών-Φιλελευθέρων και Εργατικών-Φιλελευθέρων ενδέχεται σύμφωνα με τις παρούσες δημοσκοπήσεις να μην είναι εφικτή από αριθμητικής απόψεως εξαιτίας της ανόδου κομμάτων που προηγουμένως ήταν ασήμαντα. Το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP) φαίνεται ικανό να αυξήσει τις έδρες του από τις 6 σε 20 με 50, ενώ το Βρετανικό Κόμμα της Ανεξαρτησίας (UKIP) απειλεί δεκάδες έδρες των Συντηρητικών. Παράλληλα οι Φιλελεύθεροι (Lib Dem) είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα χάσουν τις μισές από τις 56 έδρες που κατέχουν. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός ενδέχεται να περιλαμβάνει όχι μόνο δύο κόμματα, αλλά τρία ή τέσσερα περιλαμβανομένων περιθωριακών εθνικιστικών κομμάτων. Είναι βέβαιο ότι το SNP θα απαιτήσει τη διεξαγωγή ενός ακόμη δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας ως αντάλλαγμα για την υποστήριξη του κυβερνητικού συνασπισμού και ότι το UKIP θα επιμείνει στην αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. Ο δεύτερος λόγος ανησυχίας είναι ότι ακόμη και αν σχηματιστεί πολυκομματική κυβέρνηση ή κυβέρνηση μειοψηφίας μετά τις εκλογές, πιθανότητα θα καταρρεύσει εντός ενός ή δύο ετών.
Κάποια στιγμή το 2016, ή το αργότερο το 2017, τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα συνασπιστούν και θα ρίξουν την κυβέρνηση. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί στο τρίτο και σημαντικότερο επιχειρηματικό πρόβλημα. Οι πρόωρες εκλογές είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αναδείξουν ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα που θα έχει δεσμευτεί ότι θα βγάλει τη Βρετανία από την Ε.Ε. Επιστρέφοντας στην περίοδο μετά τις εκλογές του 2015 το πιθανότερο αποτέλεσμα θα είναι κυβέρνηση Τόρις με το SNP ή με το UKIP. Ωστόσο ο συνδετικός κρίκος μιας τέτοιας κυβέρνησης θα είναι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τους όρους παραμονής της Βρετανίας στην Ε.Ε., όρους που η υπόλοιπη Ευρώπη είναι εξαιρετικά απίθανο ότι θα αποδεχθεί. Παραδόξως η έξοδος από την Ε.Ε. είναι ακόμη πιθανότερη αν προκύψει κυβέρνηση Εργατικών-Φιλελευθέρων, οι οποίοι αν και είναι υπέρ της Ευρώπης θα αντιμετωπίσουν πτώση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και κρίση της στερλίνας. Οπότε είναι ακόμη πιο πιθανό ότι θα πέσει ο συνασπισμός. Αν δε οι Τόρις περάσουν στην αντιπολίτευση, είναι σίγουρο ότι ο επόμενος ηγέτης τους θα είναι σκληρός ευρωσκεπικιστής, πιθανώς ο Μπόρις Τζόνσον, ο δημοφιλής και λαϊκιστής δήμαρχος του Λονδίνου. Από τις πρόωρες εκλογές του 2016-2017 θα προκύψει συνασπισμός των Τόρις με το UKIP και αμέσως μετά η διεξαγωγή δημοψηφίσματος που θα δίνει εντολή στην κυβέρνηση να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Τα σενάρια αυτά περιλαμβάνουν πολλά «αν» και πολλά «αλλά». Στο τέλος μπορεί να επικρατήσει η ενστικτώδης επιφυλακτικότητα του εκλογικού σώματος και η Βρετανία να παραμείνει στην Ε.Ε. Ο,τι και αν συμβεί, τα επόμενα χρόνια θα είναι γεμάτα πολιτικές κρίσεις.
Ο κόσμος αντιλήφθηκε πρώτη φορά την απειλή με το δημοψήφισμα της Σκωτίας, ωστόσο η εξέλιξη δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί στην τιμή των περιουσιακών στοιχείων, ιδίως στη στερλίνα. Αν και το αποτέλεσμα των γενικών εκλογών του Μαΐου είναι απρόβλεπτο, οι περισσότεροι επενδυτές και επιχειρήσεις συμπεριφέρονται λες και η πολιτική αβεβαιότητα θα έχει περιορισμένη επίπτωση στην οικονομία. Ο εφησυχασμός είναι αδικαιολόγητος για τρεις λόγους: Πρώτον, η Βρετανία θα μπορούσε κυριολεκτικά να μην έχει κυβέρνηση μετά τις εκλογές, δεδομένου ότι κανένα μεμονωμένο κόμμα ή σε συνασπισμό με άλλα δεν θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας. Κυβέρνηση Συντηρητικών-Φιλελευθέρων και Εργατικών-Φιλελευθέρων ενδέχεται σύμφωνα με τις παρούσες δημοσκοπήσεις να μην είναι εφικτή από αριθμητικής απόψεως εξαιτίας της ανόδου κομμάτων που προηγουμένως ήταν ασήμαντα. Το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP) φαίνεται ικανό να αυξήσει τις έδρες του από τις 6 σε 20 με 50, ενώ το Βρετανικό Κόμμα της Ανεξαρτησίας (UKIP) απειλεί δεκάδες έδρες των Συντηρητικών. Παράλληλα οι Φιλελεύθεροι (Lib Dem) είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα χάσουν τις μισές από τις 56 έδρες που κατέχουν. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός ενδέχεται να περιλαμβάνει όχι μόνο δύο κόμματα, αλλά τρία ή τέσσερα περιλαμβανομένων περιθωριακών εθνικιστικών κομμάτων. Είναι βέβαιο ότι το SNP θα απαιτήσει τη διεξαγωγή ενός ακόμη δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας ως αντάλλαγμα για την υποστήριξη του κυβερνητικού συνασπισμού και ότι το UKIP θα επιμείνει στην αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. Ο δεύτερος λόγος ανησυχίας είναι ότι ακόμη και αν σχηματιστεί πολυκομματική κυβέρνηση ή κυβέρνηση μειοψηφίας μετά τις εκλογές, πιθανότητα θα καταρρεύσει εντός ενός ή δύο ετών.
Κάποια στιγμή το 2016, ή το αργότερο το 2017, τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα συνασπιστούν και θα ρίξουν την κυβέρνηση. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί στο τρίτο και σημαντικότερο επιχειρηματικό πρόβλημα. Οι πρόωρες εκλογές είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αναδείξουν ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα που θα έχει δεσμευτεί ότι θα βγάλει τη Βρετανία από την Ε.Ε. Επιστρέφοντας στην περίοδο μετά τις εκλογές του 2015 το πιθανότερο αποτέλεσμα θα είναι κυβέρνηση Τόρις με το SNP ή με το UKIP. Ωστόσο ο συνδετικός κρίκος μιας τέτοιας κυβέρνησης θα είναι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τους όρους παραμονής της Βρετανίας στην Ε.Ε., όρους που η υπόλοιπη Ευρώπη είναι εξαιρετικά απίθανο ότι θα αποδεχθεί. Παραδόξως η έξοδος από την Ε.Ε. είναι ακόμη πιθανότερη αν προκύψει κυβέρνηση Εργατικών-Φιλελευθέρων, οι οποίοι αν και είναι υπέρ της Ευρώπης θα αντιμετωπίσουν πτώση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και κρίση της στερλίνας. Οπότε είναι ακόμη πιο πιθανό ότι θα πέσει ο συνασπισμός. Αν δε οι Τόρις περάσουν στην αντιπολίτευση, είναι σίγουρο ότι ο επόμενος ηγέτης τους θα είναι σκληρός ευρωσκεπικιστής, πιθανώς ο Μπόρις Τζόνσον, ο δημοφιλής και λαϊκιστής δήμαρχος του Λονδίνου. Από τις πρόωρες εκλογές του 2016-2017 θα προκύψει συνασπισμός των Τόρις με το UKIP και αμέσως μετά η διεξαγωγή δημοψηφίσματος που θα δίνει εντολή στην κυβέρνηση να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Τα σενάρια αυτά περιλαμβάνουν πολλά «αν» και πολλά «αλλά». Στο τέλος μπορεί να επικρατήσει η ενστικτώδης επιφυλακτικότητα του εκλογικού σώματος και η Βρετανία να παραμείνει στην Ε.Ε. Ο,τι και αν συμβεί, τα επόμενα χρόνια θα είναι γεμάτα πολιτικές κρίσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου