Η Μέση Ανατολή, ο φόβος για ενεργειακή καταιγίδα και το φάντασμα του πληθωρισμού που επιστρέφει

 
Αμαλία Κάτζου

Η κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή δημιουργεί ένα νέο τοπίο για την παγκόσμια οικονομία. Η εκτίναξη στις τιμές πετρελαίου αλλά και του φυσικού αερίου εντείνουν τις ανησυχίες για εκδήλωση μιας νέας ενεργειακής κρίσης. Την ίδια στιγμή διατυπώνονται φόβοι για επανεμφάνιση των πληθωριστικών πιέσεων λόγω της ανόδου στις τιμές των καυσίμων.

Έχει πράγματι δημιουργηθεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ στις ενεργειακές αγορές από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.

Αναλυτές προβλέπουν πως ο κόσμος είναι πολύ πιθανό να βρεθεί αντιμέτωπος με την τέλεια ενεργειακή καταιγίδα, η οποία θα οδηγήσει υψηλότερα τον πληθωρισμό και θα αναγκάσει τις Κεντρικές Τράπεζες να βάλουν φρένο στις μειώσεις επιτοκίων. Σε αυτή την περίπτωση η παγκόσμια οικονομία θα κινδυνεύσει με ύφεση, ενώ αναπόφευκτα θα επηρεαστούν και οι επιχειρήσεις.

Πάντως τα μηνύματα από τις αγορές πετρελαίου δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς οι τιμές του «μαύρου χρυσού» έχουν πάρει την ανιούσα και οι αναλυτές δεν αποκλείουν η τιμή να φτάσει τα 100 δολάρια ανά βαρέλι.Η Goldman Sachs ανέφερε ότι η κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή μπορεί να προκαλέσει διακοπή της παραγωγής φυσικού αερίου στο Ισραήλ, κάτι το οποίο τον χειμώνα θα ωθήσει, αναπόφευκτα, την τιμή του TTF ανοδικά.Και μπορεί αυτή την εβδομάδα να ξεκινήσουν εκ νέου οι εργασίες στα κοιτάσματα Leviathan (~12 Bcm/έτος) και Tamar (~10 Bcm/έτος), ωστόσο τα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή δεν επιτρέπουν αισιοδοξία.Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο τα 22 Bcm/y από τα δύο οικόπεδα μαζί ισοδυναμούν με 16 mtpa ή 3,9% εν σχέσει με την παγκόσμια προσφορά LNG. Ωστόσο, οι υπάρχοντες τερματικοί σταθμοί εισαγωγής LNG στην περιοχή, στην Αίγυπτο και την Ιορδανία, οι οποίοι εισάγουν φυσικό αέριο μέσω αγωγού από το Ισραήλ χρησιμοποιούνται ήδη εν μέρει. Ως εκ τούτου η πλεονάζουσα χωρητικότητα είναι περιορισμένη.Οι αναλυτές της Goldman Sachs υποστηρίζουν πως κάποιο είδος συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός από μόνο του δεν θα άλλαζε τα δεδομένα για τις τιμές του πετρελαίου, τον πληθωρισμό και τα επιτόκια παγκοσμίως. Παρόλα αυτά θα περιόριζε τουλάχιστον ορισμένους από τους ανοδικούς κινδύνους και θα ενίσχυε την προοπτική επαναλειτουργίας της Ερυθράς Θάλασσας, σημειώνουν οι αναλυτές.

Στο σενάριο μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ, η κατάσταση στις αγορές πετρελαίου θα είναι δραματική. Και αυτό διότι, όπως επισημαίνει η Goldman Sachs, το Ιράν αντιπροσωπεύει περίπου το 4% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και έτσι οι ανησυχίες για διαταραχή της προσφοράς του σε αυτό το σενάριο θα μπορούσαν εύλογα να προκαλέσουν εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου, ενδεχομένως στην περιοχή των 90-100 δολαρίων ανά βαρέλι.