ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ : ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ...

Γράφει η Ελευθερία Μουστάκα
MSc Κλινικός Ψυχολόγος

Αρκετά συχνά στην καθημερινή μας ζωή χρησιμοποιούμε τον όρο αυτοεκτίμηση. Τι σημαίνει όμως...
ακριβώς ο όρος αυτός; Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως η αυτοεκτίμηση αφορά ανθρώπους δημοφιλείς στους άλλους, ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν πως πρέπει να έχεις επιτύχει στη ζωή σου για να έχεις αυτοεκτίμηση. Η αυτοεκτίμηση όμως ορίζεται ως η αποδοχή του εαυτού μας στην ολότητά του, δηλαδή η αποδοχή τόσο των θετικών μας γνωρισμάτων (ταλέντα, χαρίσματα, ικανότητες) όσο και των αρνητικών (ελαττώματα, αδυναμίες).
Ποιες είναι οι διαφορές ατόμων με υψηλή και χαμηλή αυτοεκτίμηση;
Οι άνθρωποι με υψηλή αυτοεκτίμηση νιώθουν καλά με τον εαυτό τους και είναι υπερήφανοι για τις ικανότητες και τα επιτεύγματά τους. Αναγνωρίζουν ότι δεν είναι τέλειοι αλλά τα ελαττώματά τους δεν επηρεάζουν την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους. Αντίθετα, τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση δεν νιώθουν καλά με την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους, συνεχώς την αμφισβητούν και θεωρούν πως έχουν μόνο ελαττώματα. Σύμφωνα με τον Maxwell Maltz, «η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι σαν να οδηγείς μέσα στη ζωή με το χειρόφρενο τραβηγμένο».
Τι μπορείς να κάνεις λοιπόν εσύ εάν ανήκεις στους ανθρώπους με χαμηλή αυτοεκτίμηση για να βελτιώσεις την εικόνα που έχεις για τον εαυτό σου και να ζήσεις μία καλύτερη ζωή;
1. Όρισε ρεαλιστικούς στόχους. Τίποτα δεν μπορεί να περιορίσει την αυτοεκτίμηση σου περισσότερο από τις εξωπραγματικές προσδοκίες. Για παράδειγμα, το να εύχεσαι να σταματήσουν οι γύρω σου να σου ασκούν κριτική. Αυτοί δε θα σταματήσουν ποτέ να το κάνουν, εσύ όμως δε χρειάζεται να επηρεάζεσαι από αυτήν. Μην ξεχνάς πως «κανείς δεν μπορεί να σε κάνει να νιώσεις κατώτερος χωρίς τη δική σου συγκατάθεση»! Να θυμάσαι πως η ζωή δεν είναι όπως παρουσιάζεται στις ταινίες και τα βιβλία. Η πραγματικότητα απέχει πολύ από την εικόνα αυτή και οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες μπορεί να οδηγήσουν στην απώλεια εργασίας, τον τερματισμό μίας σχέσης και τη μη ολοκλήρωση των στόχων. Οι ρεαλιστικοί στόχοι θα σε βοηθήσουν να σταματήσεις το φαύλο κύκλο των αρνητικών σκέψεων για τον εαυτό σου (που επηρεάζουν και την αυτοεκτίμησή σου) και θα σε απενοχοποιήσουν.
2. Σταμάτα να κυνηγάς την τελειότητα και εκτίμησε τα προσωπικά σου επιτεύγματα. Η τελειότητα είναι ένα άπιαστο όνειρο! Ποτέ δε θα αποκτήσεις την τέλεια ζωή, την τέλεια δουλειά, την τέλεια σχέση, το τέλειο σπίτι, το τέλειο σώμα. Πάντα κάτι θα λείπει. Για το λόγο αυτό το κυνήγι της τελειότητας είναι ατέρμονο και άσκοπο. Αντί για αυτό λοιπόν αναγνώρισε τα επιτεύγματά σου μικρά και μεγάλα και μην τα υποτιμάς! Αφιέρωσε κάθε μέρα 5 λεπτά και σκέψου ποια είναι τα τρία πράγματα για τα οποία είσαι υπερήφανος. Βοηθάς τους γύρω σου όταν σε χρειάζονται; Είσαι καλός/ή φίλος/η; Φροντίζεις αυτούς που σε έχουν ανάγκη; Δες τα λάθη σου σαν ευκαιρίες μάθησης και ανάπτυξης. Διδάξου από αυτά και μην το βάζεις κάτω!
3. Μη συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους. Συγκρίνοντας τη ζωή σου με τη ζωή άλλων ανθρώπων μειώνεις την αυτοεκτίμησή σου. Πάντα υπάρχουν και θα υπάρχουν άνθρωποι που έχουν καλύτερη ζωή από τη δική σου και περισσότερα θετικά γνωρίσματα από εσένα. Η σύγκριση αποτελεί έναν ασταμάτητο και σκληρό αγώνα από τον οποίο δε θα βγεις ποτέ νικητής (δυστυχώς πάντα θα υπάρχει κάποιος καλύτερος σε όλο τον κόσμο!). Αυτό που μπορείς να κάνεις όμως εσύ είναι να συγκρίνεις τον εαυτό σου μόνο σε σχέση με εσένα. Δηλαδή με το τι έχεις επιτύχει μέχρι τώρα στη ζωή σου, με το τι θα μπορούσες να αλλάξεις και να κάνεις καλύτερα. Με τον τρόπο αυτό θα αυξηθεί η αυτοεκτίμησή σου και θα κινητοποιηθείς για να αλλάξεις αυτά που δε σου αρέσουν.
Η βελτίωση της εικόνας που έχεις για τον εαυτό σου και η ανάπτυξη της αυτοεκτίμησής σου σίγουρα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται χρόνο, υπομονή και επιμονή. Αναγνώρισε τα δυνατά και αδύνατα σημεία σου, σταμάτα να συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους και όρισε ρεαλιστικούς στόχους. Τα 3 αυτά βήματα σου δίνουν ότι χρειάζεσαι για να ζήσεις μία χαρούμενη και ισορροπημένη ζωή! Και μην ξεχνάς πως «κανείς δεν μπορεί να γυρίσει το χρόνο πίσω και να κάνει μία νέα αρχή, αλλά ο καθένας από εμάς μπορεί να αρχίσει σήμερα και να δημιουργήσει ένα διαφορετικό μέλλον»! Τι περιμένεις λοιπόν;