Δίκτυο Εγνατία : Να τολμήσουμε και να δράσουμε για την μετεξέλιξη

ΚΕΙΜΕΝΟ – ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ  ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

Η Ελλάδα , μετά από έξι χρόνια βαθειάς και πολύπλευρης κρίσης, έχει οδηγηθεί στο κατώφλι στρατηγικών , ιστορικών επιλογών.

Ο  ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός τελεί υπό μετάβαση και το πολιτικό σκηνικό είναι ρευστό. Οι χρόνιες και ανεπίλυτες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές παθογένειες διαρκώς αναπαράγονται και , ορισμένες φορές, αξιοποιούνται τυχοδιωκτικά για τη διεκδίκηση και κατάληψη της πολιτικής εξουσίας .

Η  επίδραση της  κρίσης λειτούργησε ως επιταχυντής των εξελίξεων, πύκνωσε  τις αντιθέσεις και απέδωσε  το χαρακτήρα εθνικής επιβίωσης στην αλλαγή του παραγωγικού και αναδιανεμητικού  μοντέλου καθώς και στην αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος.

Κύριο χαρακτηριστικό της παρούσας συγκυρίας είναι πως η ελληνική πολιτική τάξη υφίσταται τη μετάβαση αντί να ηγείται αυτής. Κορυφαίο παράδειγμα , η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και οι διαρκείς μεταμορφώσεις της.

Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με την αποξένωση των πολιτών από τους θεσμούς, την κρίση αντιπροσώπευσης και τη «ρηχότητα» του κυρίαρχου λόγου μακροπρόθεσμα προδιαγράφει πολιτικές εξελίξεις μάλλον   προς την πλευρά  απομονωτιστικών / αντιδημοκρατικών πόλων παρά προς την πλευρά των μεταρρυθμιστικών, προοδευτικών δυνάμεων.

Συνεπώς μία εθνική προσπάθεια για ριζοσπαστική αναδιοργάνωση  της χώρας είναι επείγουσα και ιστορικά δικαιολογημένη. Αυτό το εγχείρημα απαιτεί συνέργειες και πλατιά προοδευτική ενότητα. Δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί από μία ερμαφρόδιτη Αριστερά ούτε από μεμονωμένες , προσωποπαγείς κινήσεις. Απαιτεί ανασύσταση της Προοδευτικής Παράταξης, της κεντρικής έκφρασης των δυνάμεων του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού.

Οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου πρέπει να αγωνιστούν ώστε να μην υπερτερήσουν οι ποικιλόμορφες, ετερόκλητες αλλά και ισχυροποιούμενες τάσεις αυταρχισμού και απομονωτισμού.

Κεντρικό καθήκον μας είναι να αφήσουμε ανοιχτό το δρόμο προς το μέλλον για τις επόμενες γενιές, να τις απαλλάξουμε , μια για πάντα, από την οδυνηρή προοπτική της φτώχειας, της εξαίρεσης από την ευρωπαϊκή οικογένεια, της έκπτωσης της δημοκρατίας , των δικαιωμάτων και των ελευθεριών.

Μεταξύ της σκληρής και παρωχημένης Δεξιάς  που εν μια νυκτί κινήθηκε από τον τυχοδιωκτισμό στην «υπευθυνότητα» και της σταλινογενούς, κατ’ επίφαση ριζοσπαστικής Αριστεράς , που στηρίζει σήμερα , αυτό που κατήγγειλε χθες και που αδυνατεί να μιλήσει –ακόμα και τώρα! – για το αύριο, υπάρχει ο ευρύς αλλά αποδιοργανωμένος χώρος των αυθεντικά μεταρρυθμιστικών και φιλοευρωπαϊκών, εθνικών δυνάμεων που καλούνται να ανασυγκροτηθούν και να δράσουν. 

Πεδία παρέμβασης αυτών των δυνάμεων , οργανωμένων σε ένα νέο, ενιαίο φορέα του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού είναι οι μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα και οι αλλαγές στην οικονομική βάση της χώρας.

Η  κρίση του πολιτικού μας συστήματος είναι δομική. Συνεπώς, ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να συζητούμε για τη μία ή άλλη «αλλαγή» μέσα στο πολιτικό σύστημα αλλά για μία νέα αρχιτεκτονική του. 

Δηλαδή:

1.

Νέα σχέση των « μόνιμων» δομικών λίθων του συστήματος μεταξύ τους (θεσμοί εκπροσώπησης, κόμματα, μορφές εξουσίας κλπ)

2.

Νέα σχέση του πολιτικού συστήματος με την κοινωνία.

3.

Εισαγωγή νέων δομικών λίθων σε αυτή τη  νέα αρχιτεκτονική

Η κρίση του πολιτικού μας συστήματος προϋπήρχε της οικονομικής. Εκδηλωνόταν όμως «παθητικά»(αύξηση αποχής, απόσπαση ηγεσιών από την κορυφή , απουσία στράτευσης, επαγγελματοποίηση κλπ).

Η οικονομική κρίση συμπύκνωσε και δεν προκάλεσε  τις πολιτικές παθογένειες. Διέρρηξε οποιαδήποτε μορφή συμβολαίου(θεμιτή και αθέμιτη, θεσμική και αθέσμιτη) μεταξύ βάσης-κορυφής. Η οικονομική κρίση κατέστησε «ενεργητική» την εκδήλωση της πολιτικής κρίσης.

Στην Ελλάδα, οι κοινωνικές και οικονομικές αντιθέσεις συμπυκνώνονται με  συνεχή και εμφατικό τρόπο στο Κράτος και ιδιαίτερα στην καρδιά της λειτουργίας του , την πολιτική εξουσία.

Συνεπώς, το πολιτικό σύστημα αποτελεί τη ραχοκοκαλιά όπου δένονται(είτε ως σημείο εκκίνησης είτε ως σημείο κατάληξης) οι μεγάλες παθογένειες της κοινωνίας. Αυτό εξηγεί τον επείγοντα και καθοριστικό χαρακτήρα των αλλαγών που πρέπει να γίνουν στο πολιτικό μας σύστημα.

Το πολιτικό σύστημα, εκτός από την νομοθετική και εκτελεστική εξουσία, περιλαμβάνει ακόμα στις απολήξεις του το Συνδικαλιστικό Κίνημα και την Τοπική αυτοδιοίκηση. Αλλαγές στους τομείς αυτούς  πρέπει να ακολουθήσουν , γιατί η υπάρχουσα δομή του ελληνικού πολιτικού συστήματος επιφυλάσσει δεύτερους ρόλους για αυτούς του πυλώνες της Δημοκρατίας σε σχέση με το πανταχού παρόν κομματικό σύστημα και τη συγκεντρωτική εκτελεστική/κυβερνητική εξουσία.

Η λογική των παρακάτω αλλαγών υπακούει σε ανάγκες περαιτέρω εκδημοκρατισμού και εκσυγχρονισμού του πολιτικού συστήματος , με περιορισμό των φαινομένων επαγγελματοποίησης της πολιτικής , γραφειοκρατικοποίησης  του κομματικού συστήματος , πελατειακών σχέσεων εκπροσώπησης και αδιαφάνειας στους θεσμούς. Προς την ίδια κατεύθυνση θα συμβάλλει και η άρση «των σκοτεινών σημείων» ώσμωσης μεταξύ των τριών εξουσιών(νομοθετική/ εκτελεστική/ δικαστική).

Οι παρακάτω αλλαγές περιγράφουν την επιδιωκόμενημετάβαση από τη σημερινή «μελαγχολική Δημοκρατία» στην Τέταρτη Ελληνική Δημοκρατία-μία μετάβαση που αποτελεί το πρώτο καθήκον ενός νέου και ενιαίου φορέα του δημοκρατικού σοσιαλισμού.

-

Κατάργηση πρωθυπουργοκεντρικού μοντέλου

-

Αλλαγή τρόπου αντιπροσώπευσης της κοινωνίας μέσα στο πολιτικό σύστημα (αλλαγή εκλογικού νόμου, όριο θητειών κα)

-

Ριζική περιστολή της κρατικής χρηματοδότησης προς τα κόμματα και άρση των φαινομένων νομής της εξουσίας από τις κομματικές νομενκλατούρες.

-

Υλοποίηση της συνταγματικής επιταγής για πλήρη εσωκομματική δημοκρατία

-

Νέοι ρόλοι για Συνδικαλισμό και Τοπική Αυτοδιοίκηση

Στον τομέα της  οικονομίας η ατζέντα των  αλλαγώνκαλύπτει και το παραγωγικό και το αναδιανεμητικό τμήμα της οικονομικής διαδικασίας. Στόχος είναι η καταπολέμηση του ιδιόμορφου πελατειακού καπιταλισμού που ακόμα και σήμερα εξυπηρετείται από την πολιτική εξουσία.

Η πρόταση του δικού μας πόλου, του ενιαίου και ισχυρού  φορέα των προοδευτικών δυνάμεων, είναι μια ολιστική απάντηση για την υπέρβαση της κρίσης που θα οδηγήσει σε μια άλλη Ελλάδα με ανάπτυξη και ευημερία για τους πολίτες, με ανοικτές αγορές, επιχειρηματικότητα και  ίσες ευκαιρίες, δίκαιη κατανομή των βαρών, με κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη. Η δική μας πρόταση συγκροτεί μια ολοκληρωμένη εναλλακτική προοπτική.

-Οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν και πρέπει να αποτελούν το κορμό της παραγωγικής διαδικασίας προσφέροντας στη διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης. Αυτό αφορά όλους τους τομείς παραγωγής και υπηρεςιών.Το περιβάλλον δημοσιονομικού εξορθολογισμού με σημαντική βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών σε συνδυασμό με υψηλή ρευστότητα, χαμηλό κόστος χρήματος και πρόσβαση σε χρηματοδότηση μέσω ενός συστήματος πολλών τραπεζών με παράλληλη δυνατότητα απευθείας χρηματοδότησης από το επενδυτικό κοινό μέσω έκδοσης εταιρικών ομολόγων, αναμένεται να συμβάλλει μοναδικά στην ανάπτυξη των εργασιών τους. Επίσης αναμένεται να βελτιώσει την επιχειρηματικότητα προσελκύοντας νέους και αναδεικνύοντας καινοτόμες προτάσεις

- Μεγάλες επιχειρήσεις και ξένες επενδύσεις είναι ευπρόσδεκτες. Όμως όχι με όρους τριτοκοσμικών παροχών ή μια ευκαιριακή κερδοσκοπική σύμπραξη με το δημόσιο, αλλά στο πλαίσιο μιας συνολικής και ενιαίας πολιτικής για την ενίσχυση της ανάπτυξης επενδύσεων και επιχειρηματικών δράσεων με κανόνες που σέβονται τους καταναλωτές, τον ανταγωνισμό, την εργασία, το περιβάλλον και εν τέλει την ίδια την κοινωνία

- Στην Ελλάδα το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι τραπεζοκεντρικό. Κινείται και διαρθρώνεται γύρω από τις τράπεζες που λειτουργούν ως ένα ακραιφνές ολιγοπώλιο με ισχυρά εμπόδια εισόδου και ελλιπή ανταγωνισμό. Αποτέλεσμα: η ισχυρή εξάρτηση της οικονομίας από τις τράπεζες και ο περιορισμός του αριθμού των τραπεζών με απόλυτη ενίσχυση του ρόλου των συστημικών τραπεζών.

Χρειάζεται ο περιορισμός της εξάρτησης της οικονομίας από τις τράπεζες και η ενίσχυση της απευθείας χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από τους ιδιώτες μέσω της έκδοσης εταιρικών  ομολόγων και την πρόσβασή τους σε εταιρείες επιχειρηματικών  συμμετοχών,  υπό την εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Επιπλέον απαιτείται η άρση των εμποδίων εισόδου στον τραπεζικό κλάδο με τη εναρμόνιση των προϋποθέσεων δημιουργίας ιδιωτικών τοπικών και περιφερειακών τραπεζών κατά αναλογία με αυτούς που ισχύουν για τις συνεταιριστικές τράπεζες

-Σε μια ευνομούμενη πολιτεία, η ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων πρέπει να αφορά στα ελάχιστα μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα, καλύπτοντας το σύνολο της αγοράς (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα),  αλλά και τους ανέργους.

Έτσι, η διευθέτηση των σχέσεων εργασίας που υπερβαίνουν τα ελάχιστα θεσπισμένα, επαφίεται στις διμερείς σχέσεις των αντισυμβαλλομένων. Δηλαδή στη σχέση μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη και τον επικουρικό ρόλο κάθε νόμιμα κατοχυρωμένου ενδιάμεσου φορέα, όπως οι συνδικαλιστικοί οργανισμοί που τυχόν έχουν συσταθεί από τα δύο μέρη. Αυτή η οργάνωση της αγοράς εργασίας, σέβεται τις αρχές των ίσων ευκαιριών και είναι συμβατή τόσο με τον αυτοπροσδιορισμό της εργασιακής πορείας των εργαζομένων, όσο και με την ανάδειξη της επιχειρηματικότητας και των επιχειρήσεων σε κύτταρο της οικονομικής δραστηριότητας και ανάπτυξης.

Αυτό το νέο πλαίσιο πολιτικής ,οριοθετείταιστρατηγικά και για αυτό πειστικά απέναντι στην καθηλωμένη συντηρητική παράταξη και στη «λατινοαμερικάνικη» Αριστερά. Αποτελεί το δικό μας λίθο προσφοράς στην ευρωπαϊκή προσπάθεια των σοσιαλδημοκρατικών και ευρύτερων προοδευτικών δυνάμεων για μία Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς ελλείμματα δημοκρατίας και κοινωνικής συνοχής.

Αυτό το νέο πλαίσιο πολιτικής , προϋποθέτει και συνεπάγεται ένα νέο φορέα, μεγάλο και ενιαίο , των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού της χώρας μας. Δε μπορεί να αποδώσει στα πλαίσια παλιών, φθαρμένων , έστω και με μεγάλη ιστορικότητα , σχημάτων που αντιμετωπίζονται με άκρα δυσπιστία από την κοινωνία. Απαιτεί συνένωση δυνάμεων , επανιδρυτικές, συμμετοχικές διαδικασίες καιαναζωογόνηση των ιδεολογικών και αξιακών αναφορών της προοδευτικής παράταξης.

Αυτό το νέο πλαίσιο πολιτικής,είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη ύπαρξης ενός στέρεου και πραγματικά δίκαιου κοινωνικού κράτους,που θα αξιοποιεί τα θετικά αποτελέσματα της παραγωγής.

Αυτό το νέο πλαίσιο πολιτικής, είναι η ελληνική συνεκδοχή του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού , εξασφαλίζοντας μία ισχυρή πολιτική ροπή για την αποτροπή των κινδύνων απομόνωσης και περιθωριοποίησης της χώρας.

Αυτό το νέο πλαίσιο πολιτικής , απελευθερώνει κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις , ικανές να διαγράψουν ένα νέο ιστορικό κύκλο για τον τόπο, με πολιτικό όχημα ένα δυναμικό και μαζικό κόμμα του δημοκρατικού σοσιαλισμού,των δημιουργικών και προοδευτικών πολιτών .

Αυτό το νέο πλαίσιο πολιτικής, απαιτεί τόλμη και δράση.

               Μακρίδης Χρόνης Γραμ.ΝΕ ΠΑΣΟΚ Θεσσαλονικης και ΠΕ Κεντρικής Μακεδονίας                                    Παπαστεργίου Χρήστος μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ