Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2025

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο


1307: Σύμφωνα με τον θρύλο, ο Ελβετός πατριώτης Γουλιέλμος Τέλλος, διάσημος για την τόλμη και την ικανότητά του, αναγκάζεται από τον Αυστριακό διοικητή Χέρμαν Γκέσλερ να σημαδέψει με το τόξο του και να πετύχει ένα μήλο τοποθετημένο στο κεφάλι του γιου του, από απόσταση 50 μέτρων. Η επιτυχία του Τέλλου σώζει τη ζωή του γιου του και τον ίδιο, ενώ το περιστατικό αυτό γίνεται σύμβολο της ελευθερίας και της αντίστασης των Ελβετών κατά της αυστριακής κατοχής. Παρότι η ιστορική ακρίβεια του γεγονότος αμφισβητείται, η ιστορία του Τέλλου ενέπνευσε τον ελβετικό αγώνα για ανεξαρτησία και παραμένει ένας από τους πιο γνωστούς μύθους της Ελβετίας.

1626: Εγκαινιάζεται η νέα Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, ένα από τα σημαντικότερα και πιο επιβλητικά έργα της Αναγέννησης. Το μνημειώδες οικοδόμημα, αποτέλεσμα δεκαετιών εργασιών και της συμβολής κορυφαίων καλλιτεχνών όπως ο Μιχαήλ Άγγελος, ο Ραφαήλ και ο Μπραμάντε, καθιερώνεται ως το κέντρο του καθολικού κόσμου και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα αρχιτεκτονικά σύνολα στον πλανήτη.

1826: Αρχίζει η μεγάλη μάχη της Αράχωβας, μία από τις σημαντικότερες συγκρούσεις της Ελληνικής Επανάστασης. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, με λίγες αλλά αποφασισμένες ελληνικές δυνάμεις, περικυκλώνει τα οθωμανικά στρατεύματα του Μουσταφά Μπέη μέσα στο χιόνι και στο δριμύ ψύχος του Παρνασσού. Η μάχη θα διαρκέσει ημέρες και θα καταλήξει σε συντριπτική ελληνική νίκη, ανακόπτοντας την τουρκική προέλαση στη Ρούμελη και ανεβάζοντας θεαματικά το ηθικό των επαναστατών.

1902: Ξεσπούν τα περίφημα Σανιδικά στην οδό Σταδίου, με σφοδρές συγκρούσεις ανάμεσα σε υποστηρικτές των Δηλιγιαννικών και των Θεοτοκικών, τις δύο παρατάξεις που είχαν ισοψηφήσει στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου με 102 έδρες η καθεμία. Οι διαδηλωτές, οπλισμένοι με σανίδες που ξηλώνουν από κοντινά εργοτάξια, συγκρούονται στους δρόμους της Αθήνας, σε μια από τις πιο έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις της εποχής. Τα επεισόδια πυροδοτούνται από την απόφαση του βασιλιά Γεωργίου Α΄ να διορίσει ως πρωθυπουργό τον υπασπιστή του, Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλο, κίνηση που θεωρήθηκε ευθεία παρέμβαση του θρόνου στην πολιτική ζωή και προκάλεσε χάος στην πρωτεύουσα.

1916: Νοεμβριανά: Ο Νοέμβριος βρίσκει την Ελλάδα διχασμένη με δύο αντίπαλες κυβερνήσεις: μία στη Θεσσαλονίκη υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που υποστηρίζει την Αντάντ, και μία στην Αθήνα υπό την επιρροή του βασιλιά Κωνσταντίνου, που διατηρεί ουδέτερη στάση στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις 18 Νοεμβρίου, συμμαχικά αγήματα αποβιβάζονται στο Φάληρο, συγκρούονται με τον Ελληνικό Στρατό και η πόλη της Αθήνας βομβαρδίζεται από τον στόλο της Αντάντ. Οι συγκρούσεις σταματούν αργά το βράδυ, μετά από συμφωνία του βασιλιά Κωνσταντίνου με τους πρεσβευτές των Συμμάχων. Οι απώλειες είναι βαριές και για τις δύο πλευρές, ενώ η αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων αφήνει πίσω της χάος και αναρχία, επιδεινώνοντας τον Εθνικό Διχασμό που θα σημαδέψει την Ελλάδα για χρόνια.

1916: Τερματίζεται η Μάχη του Σομμ, μία από τις πιο αιματηρές επιχειρήσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

1926: Ο Ιρλανδός συγγραφέας, Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, αρνείται να παραλάβει το χρηματικό έπαθλο που συνοδεύει το βραβείο Νόμπελ, λέγοντας: «Δεν μπορώ να συγχωρήσω τον Άλφρεντ Νόμπελ για την ανακάλυψη της δυναμίτιδας, αλλά μόνο ένας δαιμόνιος άνθρωπος θα μπορούσε να θεσπίσει αυτό το βραβείο».

1928: Παρουσιάζεται στο θέατρο Κόλονι της Νέας Υόρκης η πρώτη ομιλούσα ταινία με ήρωα το διάσημο ήρωα κινουμένων σχεδίων Μίκυ Μάους. Πρόκειται για την οκτάλεπτη ταινία του Γουόλτ Ντίσνεϊ, Steamboat Willie (Το Ατμόπλοιο Γουίλι).

1935: Με συντακτική πράξη απαγορεύεται στην Ελλάδα η πρόσληψη γυναικών σε δημόσιες υπηρεσίες. Το μέτρο, που εντάσσεται στο συντηρητικό κλίμα της εποχής, αποκλείει τις γυναίκες από μια σειρά θέσεων στο κράτος και προκαλεί έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις που αγωνίζονται για τα εργασιακά και πολιτικά δικαιώματα των γυναικών. Η απαγόρευση θα παραμείνει ενεργή για χρόνια, αποτυπώνοντας τις βαθιές ανισότητες που εξακολουθούσαν να χαρακτηρίζουν την ελληνική κοινωνία του Μεσοπολέμου.

1936: Η ναζιστική Γερμανία και η φασιστική Ιταλία αναγνωρίζουν τη δικτατορική κυβέρνηση του Ισπανού στρατηγού Φράνκο.

1940: Ο Χίτλερ επιπλήττει τον Τσιάνο για την αποτυχημένη πορεία της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα, σε μια έντονη συνομιλία στο Βερολίνο. Η γερμανική ηγεσία θεωρεί ότι η Ιταλία διέψευσε τις προσδοκίες του Άξονα, καθώς ο ελληνικός στρατός όχι μόνο απέκρουσε την επίθεση, αλλά πέρασε και σε αντεπίθεση στο αλβανικό μέτωπο. Η παρέμβαση του Χίτλερ αποκαλύπτει την αυξανόμενη δυσφορία του απέναντι στις κινήσεις του Μουσολίνι, οι οποίες θα οδηγήσουν λίγους μήνες αργότερα στην αναγκαστική εμπλοκή της Γερμανίας στα Βαλκάνια.

1963: Η αμερικάνικη εταιρία «Bell» λανσάρει το τηλέφωνο με πλήκτρα.

1976: Τα Κορτές, το ισπανικό κοινοβούλιο που είχε διοριστεί από τον Φρανθίσκο Φράνκο, ενέκριναν με 425 ψήφους υπέρ και 59 κατά τον Νόμο Πολιτικής Μεταρρύθμισης. Αυτός ο νόμος αποτέλεσε το θεμέλιο για τη μετάβαση της Ισπανίας από τη δικτατορία στη δημοκρατία, ανοίγοντας τον δρόμο για τις πρώτες ελεύθερες εκλογές και τη σύνταξη νέου συντάγματος. Η έγκριση του νόμου θεωρείται προσωπικός θρίαμβος του μεταβατικού πρωθυπουργού, Αδόλφο Σουάρεθ, ο οποίος ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Ιούλιο του 1976 και ηγήθηκε της διαδικασίας εκδημοκρατισμού της χώρας.

1978: Συντελείται η ομαδική αυτοκτονία της αίρεσης «Ναός του Λαού» του Αμερικανού πάστορα Τζιμ Τζόουνς στη ζούγκλα της Γουιάνας, μία από τις μεγαλύτερες μαζικές αυτοκτονίες στην ιστορία. Ο Τζόουνς πείθει τους οπαδούς του να πιουν φρουτοχυμό με κυανιούχα ουσία, ενώ όσοι αρνούνται δολοφονούνται με πυροβολισμούς. Ο τραγικός απολογισμός φτάνει τους 913 νεκρούς, ανάμεσά τους 276 παιδιά. Το γεγονός συγκλονίζει τον κόσμο και αναδεικνύει το σκοτεινό πρόσωπο των καταστροφικών λατρευτικών ομάδων και της ψυχολογικής χειραγώγησης.

1983: Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθετεί το ψήφισμα 541, το οποίο προτείνεται από τη Μεγάλη Βρετανία και αποδοκιμάζει -μεταξύ άλλων- την ανακήρυξη του ψευδοκράτους από τους Τουρκοκυπρίους, με την οποία επιχειρείται η απόσχιση τμήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τη θεωρεί νομικά άκυρη και ζητεί την ανάκλησή της.

1989: Ο Τοντόρ Ζίβκοφ, ο ηγέτης με τη μακροβιότερη θητεία στην εξουσία στη Βουλγαρία, χάνει την προεδρία τόσο του Κομμουνιστικού Κόμματος όσο και της χώρας, μετά από 35 χρόνια κυριαρχίας.

1990: Ο Μικ Τζάγκερ και η Τζέρι Χολ παντρεύονται στο Μπαλί. Ο γάμος τους, αν και πολυσυζητημένος στα μέσα ενημέρωσης, θα αμφισβητηθεί αργότερα ως μη νομικά δεσμευτικός, γεγονός που θα παίξει ρόλο στη λήξη της σχέσης τους το 1999.

1992: Ισχυρός σεισμός 5,7 Ρίχτερ με επίκεντρο το Γαλαξίδι προκαλεί ζημιές και αναστάτωση σε Φωκίδα και γύρω περιοχές.

1993: Οι Nirvana ανεβαίνουν στη σκηνή του MTV Unplugged στα Sony Music Studios της Νέας Υόρκης, προσφέροντας μία από τις πιο θρυλικές ζωντανές εμφανίσεις στην ιστορία της μουσικής. Μακριά από τον γνώριμο grunge ήχο τους, παρουσιάζουν ένα βαθιά συναισθηματικό ακουστικό σετ, με διασκευές και ατμοσφαιρικές ερμηνείες. Ο Κερτ Κομπέιν συγκλονίζει με κομμάτια όπως το «Where Did You Sleep Last Night», ενώ το λιτό σκηνικό με μαύρα κεριά και λευκά κρίνα θυμίζει τελετή μνήμης, προμηνύοντας με ανατριχιαστικό τρόπο την τραγική του κατάληξη λίγους μήνες αργότερα. Μετά τον θάνατο του Κομπέιν, η κυκλοφορία του άλμπουμ σημειώνει τεράστια επιτυχία, φτάνοντας πάνω από 5 εκατομμύρια πωλήσεις στις ΗΠΑ και κορυφές των charts σε επτά χώρες.

1995: Πραγματοποιείται επέμβαση στο Πολυτεχνείο από τα ΜΑΤ, λίγο μετά την απόφαση της Συγκλήτου για άρση του πανεπιστημιακού ασύλου, αφού πρώτα διασφαλίζεται η αποχώρηση όσων το επιθυμούν. Αιτία είναι ο εγκλωβισμός περίπου 1.500 νέων στο ΕΜΠ, μόλις ξεκίνησε η πορεία του Πολυτεχνείου την προηγούμενη ημέρα. Ακολούθησαν πολύωρες οδομαχίες, με αθρόα ρίψη δακρυγόνων και 47 συλλήψεις.

Γεννήσεις

1903 – Δόρα Στράτου, Ελληνίδα χορογράφος που αφιέρωσε τη ζωή της στη διάσωση και ανάδειξη της ελληνικής παραδοσιακής μουσικοχορευτικής κληρονομιάς. Ίδρυσε το Θέατρο Ελληνικών Χορών «Δόρα Στράτου», που παραμένει μέχρι σήμερα μοναδικό στο είδος του. Συγκέντρωσε, κατέγραψε και διέσωσε χορούς, τραγούδια και φορεσιές από όλη την Ελλάδα, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διατήρηση της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Η δράση της θεωρείται ανεκτίμητη για τη λαογραφία και τις παραστατικές τέχνες.

1906 – Άλεκ Ισσιγόνης (Alec Issigonis), Έλληνας σχεδιαστής αυτοκινήτων και δημιουργός του θρυλικού «Mini», ενός από τα πιο εμβληματικά μοντέλα στην ιστορία της αυτοκίνησης. Με ριζοσπαστική προσέγγιση στη μηχανολογία και στόχο τη μέγιστη εκμετάλλευση χώρου, σχεδίασε το Mini το 1959, καθιερώνοντάς το ως σύμβολο πρακτικότητας και στιλ. Το έργο του επηρέασε βαθιά τη σύγχρονη αυτοκινητοβιομηχανία και τον καθιέρωσε ως πρωτοπόρο μηχανικό παγκόσμιας ακτινοβολίας.

1934 – Βασίλης Βασιλικός, Έλληνας συγγραφέας και μία από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές της μεταπολεμικής Ελλάδας. Το εμβληματικό του μυθιστόρημα «Ζ», βασισμένο στη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, έγινε διεθνές σύμβολο πολιτικής λογοτεχνίας και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Κώστα Γαβρά. Με πλούσια συγγραφική παραγωγή και παρουσία στη δημόσια ζωή, ο Βασιλικός άφησε ισχυρό αποτύπωμα στη σχέση λογοτεχνίας και πολιτικής συνείδησης.

1962 – Κερκ Χάμμετ (Kirk Hammett), Αμερικανός μουσικός και κιθαρίστας των Metallica, μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες στο παγκόσμιο heavy metal. Εντάχθηκε στο συγκρότημα το 1983 και συνέβαλε καθοριστικά στον ήχο τους με τις τεχνικές, έντονες και μελωδικές του κιθάρες. Συμμετείχε στη δημιουργία ιστορικών άλμπουμ όπως τα «Master of Puppets» και «Metallica (Black Album)». Θεωρείται κορυφαίος κιθαρίστας της γενιάς του.

Θάνατοι

1922 – Μαρσέλ Προυστ (Marcel Proust), Γάλλος συγγραφέας και δημιουργός του μνημειώδους έργου «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», ενός από τα σημαντικότερα στην παγκόσμια λογοτεχνία. Με βαθιά ενδοσκόπηση, λεπτομερή παρατήρηση και πρωτοποριακή αφηγηματική τεχνική, εξέτασε τη μνήμη, τον χρόνο και την ανθρώπινη εμπειρία. Η επίδρασή του στη λογοτεχνία υπήρξε τεράστια, καθιερώνοντάς τον ως έναν από τους κορυφαίους μοντερνιστές του 20ού αιώνα.

Εορτολόγιο

Πλάτων

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα Ισλαμικής Τέχνης
Ευρωπαϊκή Ημέρα για την Προστασία των Παιδιών από τη Γενετήσια Εκμετάλλευση και Κακοποίηση
Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τα Αντιβιοτικά
Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη και τη Θεραπεία της Παιδικής Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης, της Κακοποίησης και της Βίας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου