Εισήγηση του φιλολόγου-ιστορικού Θεόδωρου Χ. Ζαπουνίδη στην εσπερίδα του «Ολύμπιος Ζευς» ΑΧΕΠΑ για το Μ. Αλέξανδρο

Το Σαββατόβραδο 16 Νοεμβρίου 2024 το Τμήμα Κατερίνης «Ολύμπιος Ζευς» της οργάνωσης ΑΧΕΠΑ ΕΛΛΑΣ πραγματοποίησε στο Πνευματικό Κέντρο Κατερίνης, μια αξιόλογη επιστημονική εσπερίδα με θέμα: «Μέγας Αλέξανδρος-Η διάδοση του Ελληνικού Πνεύματος»

  Στην εισήγηση του θεματολογίου της εκδήλωσης και στη βιογραφική διαδρομή των εισηγητών, προέβη εμπεριστατωμένα το μέλος του τμήματος φιλόλογος και ιστορικός Θεόδωρος Χ. Ζαπουνίδης.

Η εισήγηση

Συνεχίζοντας τον κύκλο των εκδηλώσεων ενημερωτικού, επιστημονικού και ιστορικού ενδιαφέροντος, το Τμήμα Κατερίνης «Ολύμπιος Ζευς-39» της οργάνωσης ΑΧΕΠΑ ΕΛΛΑΣ, συνδιοργανώνει με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Πιερίας εσπερίδα με θέμα: «Μέγας Αλέξανδρος: Η διάδοση του Ελληνικού Πνεύματος».

Προσκεκλημένοι ομιλητές οι φιλόλογοι-ιστορικοί Ήρκος και Στάντης Αποστολίδης, εγγονοί του δημοσιογράφου και, διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης την περίοδο 1945-1959 και ανθολόγου Ηρακλή Αποστολίδη, αρχισυντάκτη της πρώτης ελληνικής εγκυκλοπαίδειας «Πυρσός» και δημιουργού της πρώτης ποιητικής ανθολογίας, και γιοι του Ρένου Αποστολίδη, λογοτέχνη, φιλόλογου και κριτικού της λογοτεχνίας και συνιδρυτή με τον πατέρα του Ηρακλή του περιοδικού «Νέα Ελληνικά».

Ο Ήρκος και ο Στάντης Αποστολίδης εντρύφησαν, πέρα από την ανθολογία της νεοελληνικής γραμματείας, στη μετάφραση και συμπλήρωση της κλασσικής ιστορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, των διαδόχων και των επιγόνων του, καθώς, επίσης, και στη νεοελληνική φιλολογία, με σειρά σχολιασμών στις εκδόσεις των απάντων του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη και του λόγιου, ποιητή και πεζογράφου Γεώργιου Βιζυηνού.

Συνεργάστηκαν με τον πατέρα τους στην επτάτομη Ανθολογία της Νεοελληνικής Γραμματείας και, από το 1985, από κοινού μετέφρασαν και σχολίασαν το μνημειώδες έργο του Γερμανού ιστορικού Droysen [Ντρόυζεν] (6 τόμοι – Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), έκδοση που ολοκληρώθηκε το 2009. Οι τρεις φιλόλογοι εξέδωσαν τη σχολιασμένη έκδοση των Απάντων του Καβάφη (2002). Σχολαστικοί μελετητές και μεταφραστές, συγγραφείς και ιστορικοί, μετά τον θάνατο του πατέρα τους Ρένου, εξέδωσαν τρεις τόμους με εμφυλιοπολεμικά κείμενά του, με εισαγωγές και σχόλια, μεταξύ 2006 και 2014. Επιπλέον, δημιούργησαν μια κριτικά σχολιασμένη έκδοση των Απάντων του Βιζυηνού το 2013.

Ταυτόχρονα, από το 2012, ο Ήρκος και ο Στάντης Αποστολίδης ξεκίνησαν μια ουσιαστική συνεργασία με τον εκδοτικό οίκο Gutenberg. Η έρευνα και η μελέτη τους επικεντρώθηκε στη μετάφραση και τον σχολιασμό θεμελιωδών έργων της αρχαίας ελληνικής αλλά και της νεότερης ευρωπαϊκής γραμματείας. Το 2015 δημοσίευσαν έναν ολοκληρωμένο τόμο με τίτλο: «Μέγας Αλέξανδρος, Οι Πρώτες Πηγές – Τα Αποσπάσματα των Αρχαίων Ιστορικών», όπου παρουσιάζονται αρχαία κείμενα, μεταφράσεις και εκτενή σχόλια. Η έκδοση αυτή απέσπασε αναγνώριση με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 2015 και το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης το 2017.

Παράλληλα, ο Ήρκος Αποστολίδης ασχολείται με την μετάφραση των απάντων του Νίτσε και του Ίψεν ενώ ο Στάντης Αποστολίδης, πρόσφατα από τις εκδόσεις Gutenberg δημοσίευσε την Απολογία του Σωκράτους με μετάφραση και σχόλια, έργο το οποίο, επίσης, απέσπασε κρατικό βραβείο μετάφρασης.

Οι ομιλητές σε κάθε παρουσία τους καθηλώνουν το ακροατήριό τους, αφυπνίζοντας τις πνευματικές δυνάμεις που φέρουμε μέσα μας. Ο λόγος τους αφοπλιστικός, σαφής και διαπεραστικός. Χαρακτηριστικό τους το πάθος για τα θέματα που μελετούν, πάθος που προέρχεται από την εις βάθος μελέτη των πηγών. Η οξύτητα των θέσεών τους προκαλεί δημιουργικά το ακροατήριο, ώστε μέσα από την αμφισβήτηση των παραδεδομένων να ανακαλύψει διαφορετικές αλήθειες από αυτές που επιβλήθηκαν.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, ο Αλέξανδρος είναι ο μόνος, ίσως, στρατηγός που δεν είχε ηττηθεί στο πεδίο της μάχης. Ένας ηγέτης που άφησε ίσως το πιο βαρύ αποτύπωμα στην παγκόσμια ιστορία και δημιούργησε έναν καινούριο κόσμο. Ο Αλέξανδρος έστησε όπου έφτασε έναν νέο κόσμο σεβόμενος τον παλιό κόσμο. Ο Αλέξανδρος είναι ένα μοναδικό σύμβολο στην ιστορία του ανθρώπου.

Κι εδώ αρχίζουν οι προβληματισμοί: μέχρι που φτάνει η ιστορία και που αρχίζει ο μύθος; Ποιο ήταν το σχέδιο του Αλέξανδρου; Πόσο επηρεάζουν οι κατακτήσεις του τη σύγχρονη ιστορία; Πόσο έχει επηρεάσει ο Αλέξανδρος διαχρονικά πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες; Επέβαλε ή διέδωσε τον ελληνισμό στα πέρατα του τότε γνωστού κόσμου; Τι έχει μείνει από το ελληνικό πνεύμα στις περιοχές που έφτασε ο Αλέξανδρος; Ο ελληνισμός ήταν ή μετατράπηκε σε κοσμοπολιτισμό με τον Αλέξανδρο;

Και με αυτό το τελευταίο θα ήθελα να δώσω τον λόγο στους προσκεκλημένους μας.