Παρελθόν βασική και αναδιανεμητική, από το 2028 ενιαίο πλαίσιο και φθίνουσα στήριξη στα 13 με 24 ευρώ/στρέμμα

 Πλήρη παρουσίαση των αλλαγών στις επιδοτήσεις που έρχονται στην επόµενη ΚΑΠ, έκανε ο δηµοσιογράφος της Agrenda, Γιώργος Κοντονής, στο πλαίσιο του πρώτου πάνελ του Αγρότη της Χρονιάς 2026.

Με βάση τα όσα σταχυολόγησε προκύπτουν τα εξής:

• Στο τρέχον πλαίσιο ΚΑΠ είδαµε ότι υπάρχουν πολλές διαρροές. Είναι ένα απαιτητικό πλαίσιο, που έφερε αλλαγές στις πράσινες ενισχύσεις, ήτοι χάθηκε το πρασίνισµα, µπήκαµε στη λογική των οικολογικών σχηµάτων που υπήρχε πολλή γκρίνια και εκεί υπήρχαν κυρίως οι διαρροές και τα προγράµµατα.
• Στο νέο πλαίσιο το οποίο είναι ακόµα πιο απαιτητικό. Εκεί έχουµε λιγότερους πόρους για τη γεωργία.
• Η Ελλάδα έχει 14 δις, ενώ έπαιρνε 20 δις αφιερωµένη στη γεωργία αποκλειστικά, ενώ θα υπάρξει και ένας ανταγωνισµός για τους πόρους, τους ευρωπαϊκούς, γιατί υπάρχει ενοποίηση των ταµείων. Ξεχνάµε τις άµεσες ενισχύσεις και τα προγράµµατα. Όλα γίνονται ένα, δηλαδή.
• Στο πλαίσιο των άµεσων ενισχύσεων, αυτό που ενδιαφέρει κυρίως τον αγροτικό κόσµο. Βαίνουµε σε ένα καθεστώς, το κύριο καθεστώς όπου, το τσεκ που θα αναµένουν οι αγρότες, λέγεται φθίνουσα εισοδηµατική στήριξη µε βάση την έκταση. Αυτό θα αντικαταστήσει τη βασική ενίσχυση, την αναδιανεµητική και τη συµπληρωµατική ενίσχυση των νεαρών αγροτών.  Μετά έχουµε τη συνδεδεµένη και την ειδική βάµβακος που µένουν ως έχουν.
• Ένα καθεστώς το οποίο είναι και καινούριο και παλιό των µικροκαλλιεργητών και τα νέα αγροπεριβαλλοντικά, τα οποία ενσωµατώνουν µέσα τα οικολογικά σχήµατα του πρώτου πυλώνα αλλά και τα αγροπεριβαλλοντικά προγράµµατα του ΠΑΑ. Ουσιαστικά τα οικολογικά σχήµατα καταργούνται, εκεί υπάρχει µια ενοποίηση.

Φθίνουσα εισοδηµατική ενίσχυση

Αναφορικά µε τη φθίνουσα εισοδηµατική στήριξη που είναι το σηµαντικότερο καθεστώς, την λέµε έτσι γιατί:

• Γιατί µειώνεται για ποσά άνω των 20.000 ευρώ. Στην Ελλάδα µε βάση τα δεδοµένα που έχουµε τρέξει στην Agrenda, φαίνεται ότι αφορά ούτε εκατό αγρότες, που λέει ο λόγος. Μικρό ποσό θα εξοικονοµηθεί, αλλά λέγεται φθίνουσα γιατί θα υπάρχει µια µείωση προοδευτική και ένα πλαφόν 100.000 ευρώ ανά αγρότη.
• Νέο δεδοµένο είναι τα όρια ενίσχυσης. Εδώ θα πάµε µεταξύ 13 και 24 ευρώ το στρέµµα. Τέλος αυτό το50άρικο που παίρνανε. Μέσο όρο ενίσχυσης 13 ως 24 ευρώ το στρέµµα.
• Σχετικά µε τους δικαιούχους, πρώτη φορά θέτει η Κοµισιόν το θέµα του αποκλεισµού των ετεροεπαγγελµατιών, δηλαδή αποκλειστικής στόχευσης τους κατ’ επάγγελµα αγρότες. Αν θέλει το κράτος µέλος το κάνει.
• Ένα σηµαντικό ζήτηµα είναι η ολική κατάργηση των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης.  Πάει πλέον η επιδότηση αυστηρά µε βάση µόνο την επιλέξιµη έκταση. Αυτό λοιπόν είναι το νέο τσεκ, το κύριο στοιχείο των νέων επιδοτήσεων. Και εδώ έχουµε ένα µικρό παράδειγµα. Ας πούµε η φθίνουσα ενίσχυση φτάνει 20 ευρώ το στρέµµα. Θα υπάρχει µια αύξηση, η προσαύξηση που λέµε που µπορεί να φτάσει τα 24 ευρώ το στρέµµα για τους νέους αγρότες.
• Και τέλος για τους µικροκαλλιεργητές αυτό είναι ένα νέο καθεστώς. Οι µικροκαλλιεργητές είναι αυτοί που παίρνουν έως 3.000 ευρώ. Στην Ελλάδα µιλάµε για το 82% των αγροτών,  Οι µικροκαλλιεργητές αντικαθιστούν την βασική ενίσχυση, την εξισωτική και τις συνδεδεµένες. ∆εν θα µπορείς να παίρνεις αυτές τις τρεις ενισχύσεις (τσεκ, αναδιανεµητική, συνδεδεµένες) γιατί θα τις αντικαθιστάς µε το πριµ των µικροκαλλιεργητών. Εδώ µπορούν να είναι δικαιούχοι όλοι οι αγρότες και οι συνταξιούχοι. 

Ακολουθεί η σχετική παρουσίαση για τα πριμ της επόμενης ΚΑΠ σε 4 διαφάνειες: