Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2018

DIMITRI VASSILAKIS: «Η τζαζ δημοκρατία και η μελλοντική διάδραση και με τεχνητή νοημοσύνη είναι επαναστατικά»


Αποκλειστική συνέντευξη του Δημήτρη Βασιλάκη στο δημοσιογράφο Νίκο Κολίτση
Ο διεθνούς φήμης Έλληνας σαξοφωνίστας της jazz, Δημήτρης Βασιλάκης, πρωτοπορεί δημιουργώντας, εντός κι εκτός συνόρων, με πρώτο θαυμαστή-ακροατή το Newslink.gr, που παίρνει θέση στο JazzPoint, για ν’ απολαύσει τις νότες και τους ρυθμούς της jazz μουσικής, από την Αθήνα… μέχρι τη Νέα Υόρκη, μετά από μία διαλογική συζήτηση-αποκλειστική συνέντευξη στο δημοσιογράφο Νίκο Κολίτση, με μουσικές θεματικές, μεταξύ άλλων, τον υιό Νέστορα, τις κυρίες της jazz, το πνεύμα των ημερών, τους «Art of Parties», τον ΟΗΕ, το Democracy Forum των New York Times, το Singularity Summit Greece, το Πολυτεχνείο, τη Μουσική Ακαδημία των Σκοπίων, τα όνειρα και το Κόκκινο… από τ’ Άγραφα, γιατί «η τζαζ είναι μια πλούσια παγκόσμια γλώσσα και οι δυνατότητες εξερεύνησης και δημιουργικότητας είναι άπειρες». Άλλωστε, «η τζαζ πάντα αποδεχόταν τη διαφορετικότητα. Τώρα, πλέον, έχει γίνει οικουμενική και βαθιά δημοκρατική». Σκέφτεστε τίποτα καλύτερο;

Ποιο ήταν το feedback της πρώτης εμφάνισής σας στο Jazzpoint, στις 30 Νοεμβρίου με τίτλο “bits of Sonny & Trane” και αναφορά στους δύο μεγάλους σαξοφωνίστες της jazz, Sonny Rollins και John Coltrane; Πώς είναι η αίσθηση να παίζετε με το γιο σας Νέστορα (και τους Μάνο Σαριδάκη και Γιώργο Πολυχρονάκο) σε επαγγελματικό επίπεδο; Μπορεί ο Νέστορας Βασιλάκης ν’ αποτελέσει τον άξιο διάδοχό σας μελλοντικά;

Εξαιρετικό το feedback με ζεστό κοινό, που άκουσε μ’ ενδιαφέρον ένα αφιέρωμα που κανονικά απευθύνεται σε ειδικούς γνώστες. Αυτό με χαροποίησε πολύ, όπως 
επίσης και το γεγονός ότι μοιράζομαι τη σκηνή με το γιο μου Νέστορα και πρέπει να μελετάω για να μη μένω πίσω... Σαριδάκης και Πολυχρονάκος είναι εγγύηση! Έμπειροι και κορυφαίοι της σκηνής.

Στις 30 Δεκεμβρίου, πάλι στο Jazzpoint, επίκειται η δεύτερη εμφάνισή σας, ένα αφιέρωμα σε δύο κορυφαίες γυναικείες φωνές, των Ella Fitdzerald and Sarah Vaughan, μαζί με την Σάσσα Παπαλάμπρου. Ποια είναι η επίδραση των δύο αυτών καλλιτεχνών στο μουσικό γίγνεσθαι και πώς συνδέεται με τη jazz μουσική και το δικό σας έργο; Τι αναμένεται να παρουσιάσετε εν περιλήψει;

Αγαπημένα standards από δύο πολύ σημαντικές κυρίες για την ιστορία της τζαζ, που έχουν επηρεάσει, ανεξαρτήτως οργάνου, όλους τους τζαζίστες και που θα ερμηνεύσει με το δικό της μοναδικό τρόπο, η Σάσσα Παπαλάμπρου. Θα είμαστε και στο πνεύμα των ημερών σε μια πιο χαλαρή βραδιά.

Από τους dark new wave «Art of Parties» (δισκογραφικά στην Creep και στην Pulse Records) της δεκαετίας του ’80 στην «οργισμένη» Αθήνα, στον ΟΗΕ, στο Democracy Forum των New York Times και στο Singularity Summit Greece... Τι έχει μείνει από τα οράματα και τα «άγρια νιάτα» της εποχής εκείνης; Αναπολείτε καμιά φορά τα χρόνια και τους ανθρώπους εκείνης της περιόδου;
Ωραία χρόνια, με δυνατά όνειρα και δράσεις, αλλά έτσι νιώθω πάντα...
Νομίζω ότι η τζαζ δημοκρατία και η μελλοντική διάδραση και με τεχνητή νοημοσύνη είναι, επίσης, επαναστατικά.
Στην τζαζ, άσχετα από την καταγωγή, εκπαίδευση, κοινωνική θέση, φύλο, θρησκεία, οι μουσικοί συνομιλούν με ισοτιμία, αμοιβαιότητα και δημιουργικότητα, με σεβασμό στην παράδοση της γλώσσας της τζαζ και χωρίς να χαλάνε την ιεραρχία που η σημασία της είναι πολύ διαφορετική, βασισμένη στην απόλυτη αξία του παίκτη πάνω στην σκηνή και όχι στα διπλώματα, σχολές, βραβεία, ηλικία, κ.λ.π.
Οι μουσικοί αυτοσχεδιάζουν μιλούν γλώσσα, δηλαδή και σχολιάζουν σαν πρόζα πάνω στη σκηνή σε real time… Στον ΟΗΕ είχα τη χαρά να παρουσιάσω το concept και να μιλήσουν γι’ αυτό μουσικοί, πολιτικοί, επιστήμονες, καλλιτέχνες, κριτικοί και συγγραφείς.

Μας υποστήριξε το Υπουργείο Πολιτισμού και ο ΕΟΤ.
Με την τεχνητή νοημοσύνη θα έρθουμε σίγουρα σε κοντινότερη επαφή και διάδραση στο άμεσο μέλλον και νομίζω ότι οι καλλιτέχνες είναι ανάγκη να είμαστε μέρος του γίγνεσθαι, κυρίως γιατί η έμπνευση και η δημιουργικότητα είναι έννοιες που μ’ αυτές ζούμε και εξελισσόμαστε και με το να τις διδάξουμε σε τεχνητή νοημοσύνη, θα μας κάνει να κατανοήσουμε ακόμη πιο βαθιά τι σημαίνει να είσαι καλλιτέχνης ή άνθρωπος...
  
Πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή σας σήμερα, αν είχατε συνεχίσει το αντικείμενο των σπουδών σας στο Πολυτεχνείο και το επάγγελμα του χημικού μηχανικού; Πόσο «jazz» και εκτός λογικής ήταν η απόφασή σας να κυνηγήσετε το μουσικό σας όνειρο;

Δεν μπορώ ή μάλλον δε θέλω να φανταστώ, μιας και δε θα μπορούσα να ανταποκριθώ.
Ήταν πράγματι εκτός λογικής η απόφαση αυτή, γι’ αυτό και πέτυχε! Αγωνιζόμουν για τη ζωή μου ως καλλιτέχνης.

Γιατί τα Σκόπια έχουν Μουσική Ακαδημία και η Ελλάδα δεν έχει; Αν υπολειπόμαστε μουσικά από τις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων, τότε πώς θα συγκριθούμε με τις χώρες του Δυτικού Κόσμου; Ποιες προτεραιότητες οφείλουμε να θέσουμε ως πολιτεία και ως λαός;

Όταν πήγα εκεί το 2005 μ’ εντυπωσίασε που μέσα στη γενική μιζέρια βρήκα μια Ακαδημία/Πανεπιστήμιο, που πρόσφερε ήδη για πολλά χρόνια μέχρι και μεταπτυχιακά στην τζαζ, με big band
s, recordings, visiting artists,…
Με στενoχώρησε επίσης...

Εδώ έχουν γίνει μερικά βήματα σε κάποια τμήματα, όπως το Ιόνιο. 
Από το 2017 διδάσκω και συντονίζω ένα νέο μεταπτυχιακό στο Καποδιστριακό, με θέμα τζαζ και νέες τεχνολογίες, όπου κάνω και την έρευνά μου σε σχέση με την τζαζ και τεχνητή νοημοσύνη σε συνεργασία και με Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στην Αμερική και την Ευρώπη. Είναι ένα ελπιδοφόρο βήμα.

Είναι στερεότυπο ή απηχεί στην πραγματικότητα ότι η jazz μουσική είναι μουσική των πόλεων και των μαύρων; Πώς αντιλαμβάνεστε τον αντιρατσιστικό χαρακτήρα της και τους συμβολισμούς που αποπνέει, αναφορικά με την αποδοχή της διαφορετικότητας;

Η τζαζ πάντα αποδεχόταν τη διαφορετικότητα, καθώς ξεκίνησε σαν μουσική μιας καταπιεσμένης μειονότητας, όπως η μαύρη κοινότητα των ΗΠΑ. Χρειάζεται σ’ ένα βαθμό το αστικό περιβάλλον, γιατί ευδοκιμεί στους χώρους του, ενώ απαραίτητο είναι ένα community για σημείο αναφοράς. Τώρα, πλέον, έχει γίνει οικουμενική και βαθιά δημοκρατική.

Ταιριάζει η jazz μουσική με την κουλτούρα και την ψυχοσύνθεση του σύγχρονου Νεοέλληνα και την καθημερινότητά του;

Η τζαζ ταιριάζει με όλους και όλα... Ο σύγχρονος Έλληνας -αν και γενίκευση-, μπορεί και να δυσκολεύεται με μερικά είδη μουσικής, γιατί έχει σε βάθος επηρεαστεί ο τρόπος διασκέδασής του με συγκεκριμένα στερεότυπα που δεν υπάρχουν γενικά αλλού. Τα μουσικά σχολεία, πάντως, έχουν κάνει αρκετό καλό στη γενικότερη κουλτούρα.

«Αυτός είναι πολύ jazz άτομο», είναι μια φράση που χρησιμοποιείται ευρέως στο λεξιλόγιο των νέων ανθρώπων στην Ελλάδα. Πώς την αντιλαμβάνεστε εσείς που η συγκεκριμένη μουσική είναι κομμάτι της ζωής σας;

Με ελαφρότητα την ακούω, δεν έχει σχέση με το είδος της μουσικής, αφού πολλοί που το λένε δεν ακούν καν τζαζ, απλώς είναι συνώνυμο του περίεργου, αλλά δεν υπάρχει έξω αλλού σαν έκφραση...

Είναι μύθος ή πραγματικότητα ότι η jazz μουσική είναι η «χαρά του αυτοσχεδιασμού» και της μουσικής ελευθερίας; Αν σας ζητούσα να διαλέξετε ένα μόνο βιβλίο κι ένα ποτήρι κρασί για να συνοδεύσει το ιδανικό βράδυ, ποιο βιβλίο θα ήταν και ποιο κρασί;

Ναι, χαρά σίγουρα, μουσική ελευθερία και αυτοσχεδιασμός, επίσης, αλλά κάτω από κανόνες! Η τζαζ είναι μια πλούσια παγκόσμια γλώσσα και οι δυνατότητες εξερεύνησης και δημιουργικότητας είναι άπειρες.

Jack Kerouac «On The Road»
Κόκκινο από τ’ Άγραφα...


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου