Ο άνθρωπος, το περιβάλλον και η τεχνητή νοημοσύνη

Με την απευθείας πτήση από την Αγία Πετρούπολη προσγειώθηκε στην Αθήνα το έργο του εικαστικού Ιγκορ Κραφτ. Δεν ήταν εύκολο, καθώς το τρίπτυχο έργο που είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο ζυγίζει περίπου 300 κιλά και σίγουρα το να περνάει ένα γλυπτό που μοιάζει με αρχαιοελληνικό εύρημα από τους ελέγχους ασφαλείας των αεροδρομίων δεν είναι απλή υπόθεση.

Πόσο μάλλον όταν αυτό προσομοιάζει στη ζωφόρο του Παρθενώνα, όπως τη βλέπει, όμως, ο αλγόριθμος της τεχνητής νοημοσύνης. 

Το έργο του Ρώσου καλλιτέχνη, ο οποίος κινείται ανάμεσα στα όρια της τέχνης και της τεχνολογίας, χρησιμοποιώντας οπτικά και άλλα μέσα, περιλαμβάνεται στη σειρά «Content aware studies», στην οποία ο Κραφτ τροφοδοτεί έναν αλγόριθμο με σκαναρισμένα τρισδιάστατα αρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά γλυπτά και αγάλματα που βρίσκει στις ιστοσελίδες μεγάλων μουσείων του εξωτερικού και στη συνέχεια η τεχνητή νοημοσύνη παράγει νέα γλυπτά με βάση τα όσα «έμαθε». Στην περίπτωσή μας, ο αλγόριθμος του Κραφτ «φαντάστηκε» πώς θα έμοιαζε η ζωφόρος του Παρθενώνα με δεδομένα από τις ιστοσελίδες του Μουσείου Ακρόπολης, του Λούβρου, του Βρετανικού Μουσείου και άλλες πηγές και δημιούργησε ένα τρισδιάστατο τρίπτυχο με παραστάσεις, αποκλειστικά για την έκθεση σύγχρονης τέχνης του φεστιβάλ «You & AI» που διοργανώνει η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Πεδίον του Αρεως. Ο παρατηρητικός θεατής θα προσέξει πως οι παραστάσεις του αλγόριθμου έχουν κάτι το περίεργο στην όψη, όπως σώματα που είναι αφύσικα ενωμένα ή μορφές ζώων που δεν ταιριάζουν στην εικόνα. «Ο αλγόριθμος μαθαίνει αλλά δεν σκέφτεται την ανθρώπινη μορφή. Παίρνει δεδομένα από θραύσματα γι’ αυτό και αυτά τα έργα έχουν κάτι το απόκοσμο. Τα περισσότερα τρισδιάστατα μοντέλα για ελληνικές και ρωμαϊκές αρχαιότητες προέρχονται από το μουσείο Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης και αυτοί με έναν τρόπο καθορίζουν τι αντιλαμβάνεται ο αλγόριθμος ως αρχαιότητα», μας λέει ο εκτελεστικός διευθυντής και επιστημονικός σύμβουλος της έκθεσης Πρόδρομος Τσιαβός. 

Το έργο του Ιγκορ Κραφτ, όπως και της Νάχο Ματσούντα, ένα γλυπτό που μοιάζει με τους παλιούς πίνακες ανακοινώσεων των αεροδρομίων και μεταδίδει πληροφορίες από δεδομένα που προσλαμβάνει σε πραγματικό χρόνο στον χώρο που βρίσκεται, είναι δύο site specific εγκαταστάσεις από τα συνολικά 25 έργα της έκθεσης, ξένων και Ελλήνων καλλιτεχνών, που θα αναπτυχθούν μέσα στο πάρκο. Η έκθεση χωρίζεται σε τρεις άξονες: τεχνητή νοημοσύνη και Δημοκρατία, το πώς βλέπουμε εμείς το AI και πώς μας βλέπει αυτό, και η τεχνητή νοημοσύνη ως υποκατάστατο του φυσικού περιβάλλοντος, με έργα που αναπαριστούν εξαφανισμένα θηλαστικά ή εντυπωσιακά (αλλά ανύπαρκτα) πουλιά και φυτά. «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια αφορμή για να μιλήσουμε για την ταυτότητά μας ως ανθρώπινο είδος, για τα πολιτικά προβλήματα του τώρα, για τη Δημοκρατία και το περιβάλλον, θέματα στα οποία παίρνει θέση και το Ιδρυμα Ωνάση. Δεν προσεγγίσαμε το AI ως ένα θέμα για ρομπότ και καλώδια», λέει ο κ. Τσιαβός για την έκθεση που θα συνοδευτεί από διαδικτυακές συζητήσεις.

«You & AI», 24 Ιουνίου – 18 Ιουλίου, Πεδίον του Αρεως, είσοδος ελεύθερη.