«Δεν το πιστεύω ότι η Φώφη είναι μέσα στο φέρετρο». Αυτά τα λόγια ψέλλισε ένας νεαρός άνδρας, ενώ η σορός της Φώφης Γεννηματά μεταφερόταν εντός του Ιερού Ναού της Μητρόπολης Αθηνών για την εξόδιο ακολουθία.
Κόσμος πολύς προσήλθε για το τελευταίο αντίο στην πρόωρα χαμένη πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ. Σύσσωμη η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία, αλλά και φίλοι της Γεννηματά, ψηφοφόροι της. Το παραδοσιακό ΠΑΣΟΚ, αλλά και το σύγχρονο με τη μορφή του ΚΙΝΑΛ. Το όλον ΠΑΣΟΚ με άλλα λόγια.
Το βασικό συναίσθημα που μπορούσε να εντοπίσει κάποιος στην ατμόσφαιρα ήταν η ανυπόκριτη θλίψη. Πέραν από τους κοντινούς της συνεργάτες, που πενθούσαν βαριά και πολλές φορές ξεσπούσαν σε κλάματα, ενώ ο ένας αγκάλιαζε τον άλλο, πολύς και απλός κόσμος, μετά το λαϊκό προσκύνημα στο παρεκκλήσι, δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα δάκρυά του.
Από τους πρώτους που προσήλθαν, νωρίς το πρωί, με ένα λουλούδι στο χέρι ήταν ο πρώην πρωθυπουργός και νυν υποψήφιος πρόεδρος Γιώργος Παπανδρέου. Η θλίψη ήταν χαραγμένη στο πρόσωπό του, περπατούσε σιωπηρός και δεν έκανε καμία δήλωση, ενώ του ζητήθηκε. Αποχωρώντας, ένας ηλικιωμένος κύριος τον πλησίασε και του φώναξε, έχοντας εμφανή την αγωνία στο ηχόχρωμά του: «Γιώργο, μια γροθιά να είμαστε όλοι…». Ο κ. Παπανδρέου ένευσε και αποχώρησε.
Από νωρίς, αρκετός κόσμος είχε προσέλθει για το ύστατο χαίρε. Με μερικά λουλούδια στα χέρια, άνθρωποι κάθε ηλικίας περίμεναν υπομονετικά – άνθρωποι ηλικιωμένοι, ψηφοφόροι του Γιώργου Γεννηματά και μετά της Φώφης, 50άρηδες (η γενιά της εκλιπούσης), αλλά και αρκετοί 30άρηδες, τους οποίους σταθερά προωθούσε και εμπιστευόταν ως πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ.
Γύρω από τον γραμματέα του ΚΙΝΑΛ, Μανώλη Χριστοδουλάκη, ο οποίος παρέμενε για ώρα έξω από την πλαϊνή θύρα στο παρεκκλήσι, είχαν δημιουργηθεί πηγαδάκια, στα οποία ο ένας αγκάλιαζε ζεστά τον άλλο για να του δώσει κουράγιο, έκλαιγαν μαζί, και αντάλλασσαν στιγμές από τη γνωριμία τους με την εκλιπούσα.
Τα στελέχη του ΚΙΝΑΛ, είτε αυτά που φορούσαν τα πράσινα περιβραχιόνια και αποτελούσαν την ομάδα περιφρούρησης είτε όσοι απλώς προσήλθαν, αδυνατούσαν να κρύψουν την οδύνη τους – έμοιαζαν κεραυνοβολημένοι από την εξέλιξη, δεν πίστευαν ότι μέσα στο σκεπασμένο με τις σημαίες του ΚΙΝΑΛ, του ΠΑΣΟΚ και την γαλανόλευκη βρίσκεται η Φώφη Γεννηματά. «Έφυγες τόσο νέα, κορίτσι μου…», ήταν τα χαρακτηριστικά λόγια μιας κυρίας που με μάτια βουρκωμένα ξαπόστασε για λίγο σε μία από τις καρέκλες που βρίσκονταν εκεί.
Λίγο πριν από τη 1 το μεσημέρι, η ΕΛ.ΑΣ έδωσε εντολή να σταματήσει το λαϊκό προσκύνημα και να ανοίξει ένας διάδρομος για να μεταφερθεί η σορός στη Μητρόπολη Αθηνών για την εξόδιο ακολουθία. Υπήρξαν κάποιες διαμαρτυρίες από ορισμένους που δεν πρόλαβαν να αποτίσουν φόρο τιμής, όμως γρήγορα όλα βυθίστηκαν στη σιωπή όταν ξεπρόβαλε το φέρετρο. Ο κόσμος ξέσπασε σε ένα παρατεταμένο χειροκρότημα, κάποιοι φώναξαν «αθάνατη!», ενώ πολλοί έραιναν με άνθη τη σορό.
Στην είσοδο της Μητρόπολης επικρατούσε συνωστισμός και λίγο κινδύνευσε να χαθεί ο έλεγχος όταν έκλεισε η ογκώδης κεντρική θύρα του Ναού, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί ο αριθμός των ανθρώπων που θα εισέρχονταν. Λίγα λεπτά μετά, ξεκίνησε η προσέλευση των επισήμων, οι οποίοι αναμείχθηκαν με το πλήθος, χωρίς να σημειωθεί κανένα επεισόδιο. Οι πρώην πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ, Παπανδρέου και Σημίτης, χειροκροτήθηκαν από τους πολίτες που βρίσκονταν στην πλατεία της Μητρόπολης, όπως επίσης η πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, αλλά και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος συνοδευόταν από τη σύζυγο του Μαρέβα.
Στην εξόδιο ακολουθία χοροστάτησε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος. Ο Ναός τελικά γέμισε, άπαντες ωστόσο φορούσαν μάσκα.
Δίπλα στο φέρετρο ήταν, από την μια πλευρά η ΠτΔ και η πολιτική ηγεσία του τόπου, ενώ από την άλλη η οικογένεια της εκλιπούσης. Εκτός από φίλους και ψηφοφόρους της Φώφης Γεννηματά, μέσα στην εκκλησία έβλεπες παλιούς υπουργούς και βουλευτές (Λαλιώτης, Γείτονας, Κακλαμάνης, Παπαϊωάννου, Τζουμάκας, κλπ) με το χρόνο να έχει αφήσει πάνω στο πρόσωπο τους σημάδια. Κι άλλους που έφυγαν από το ΠΑΣΟΚ, άλλαξαν κόμμα και η παρουσία τους δεν προκαλούσε θετικές αντιδράσεις στους παρευρισκόμενους, πλην όμως τίποτα από αυτό δεν εκφράστηκε ηχηρά. Υπήρξε σεβασμός και καταλλαγή σε όλη τη διάρκεια.
Επικήδειους εκφώνησαν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας, o γραμματέας του ΚΙΝΑΛ Μανώλης Χριστοδουλάκης και τα τρία παιδιά της Φώφης Γεννηματά. Όλοι οι επικήδειοι ήταν εξαιρετικά συγκινητικοί (αναλυτικά στη συνέχεια), αυτοί όμως που προκάλεσαν αίσθηση ήταν των παιδιών, που με λίγα λόγια αποχαιρέτισαν την μητέρα τους. Όσο μιλούσαν, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και οι υπόλοιποι μέσα στην εκκλησία δεν μπορούσαν να κρύψουν την συγκίνηση τους.
Η σορός, κατόπιν, οδηγήθηκε εκτός Ναού μέσα σε ένα καταιγισμό χειροκροτημάτων. Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, οι κύριοι Μητσοτάκης, Τσίπρας, Τασούλας, Μπακογιάννης και άλλοι πρώην και νυν αναμείχθηκαν με τον κόσμο που περίμενε – ένας εφιάλτης την προσωπική τους ασφάλεια, αλλά εν τέλει μια ωραία εικόνα: Η Φώφη Γεννηματά είχε ενώσει τους πάντες, έστω για λίγο, σε μια πολιτισμένη στιγμή.
Ακολούθησε πομπή προς την πλατεία Συντάγματος, όπου έγινε μια σύντομη στάση έξω από το Κοινοβούλιο.
Λίγο μετά τις 16.15, η σορός έφτασε στο Α’ Νεκροταφείο, όπου υπήρχε μεικτό άγημα από τα τρία σώματα Στρατού. Την ώρα της ταφής αποδόθηκαν στρατιωτικές τιμές και εννέα στρατιώτες έριξαν από τρεις πυροβολισμούς στον αέρα. Η Φώφη Γεννηματά κηδεύτηκε ως ενεργεία υπουργός δίπλα στον πατέρα της. Η σημαία που κάλυπτε το φέρετρό της παραδόθηκε στον σύζυγό της και τα παράσημα στα τρία της παιδιά.
Κ. Σακελλαροπούλου: Πρότυπο ακεραιότητας και γενναιότητας
Για ένα πρότυπο ακεραιότητας και γενναιότητας, αισιοδοξίας και διακριτικότητας αλλά και μια αφοσιωμένη μητέρα, σύζυγο και πολιτικό έκανε λόγο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στον επικήδειο που εκφώνησε στην εξόδιο ακολουθία της Φώφης Γεννηματά.
Όπως τόνισε η κ. Σακελλαροπούλου, «αποχαιρετώντας σήμερα την Φώφη Γεννηματά, δεν αποχαιρετάμε μόνο μια γυναίκα πολιτικό που διακρινόταν για το δημοκρατικό της ήθος, την εντιμότητα και την αποτελεσματικότητά της. Δεν αποχαιρετάμε μόνο μια γυναίκα που αντιμετώπισε την σκληρή ασθένεια με σθένος και ειλικρίνεια. Αποχαιρετάμε ένα πρότυπο αισιοδοξίας και διακριτικότητας, έναν άνθρωπο με έμφυτη ευγένεια που διέκρινε και διαφύλασσε τα όρια ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό, γνωρίζοντας, ωστόσο, πότε το ατομικό βίωμα αξίζει να κοινοποιηθεί για να στηρίξει και άλλους με την αλήθεια του. Το πάθος με το οποίο η Φώφη Γεννηματά υποστήριξε τη βελτίωση των δημόσιων δομών υγείας είναι η πρακτική έκφραση αυτής της στάσης ζωής».
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι «η πάνδημη θλίψη για το πρόωρο τέλος της φανερώνει πόσο αυτή η στάση ενέπνεε και καθοδηγούσε. Άμεση στην επαφή της με τους πολίτες, ανθρώπινη, μαχητική και αξιοπρεπής, μετριοπαθής και συναινετική, διατήρησε την πίστη της στη ζωή ως την ύστατη ώρα. Δεν κατέθεσε τα όπλα, δεν αποσύρθηκε από την πολιτική σκηνή, προσπάθησε, και κατάφερε, να συνδυάσει τον προσωπικό της αγώνα με τις μικρές και μεγάλες μάχες στον πολιτικό στίβο. Να πολεμήσει τον φόβο, την αποθάρρυνση, την παραίτηση. Και να δικαιώσει, με τη μέγιστη συνέπεια, τους πολλαπλούς ρόλους που με τόση δύναμη είχε επωμισθεί. Αφοσιωμένη μητέρα, σύζυγος, πολιτικός. Και αξιαγάπητη σύντροφος, συνάδελφος, φίλη».
Επισήμανε, επίσης, ότι η Φώφη Γεννηματά ήταν πάντα κοντά σε όσους είχαν ανάγκη, ανεξαρτήτως φύλου, καταγωγής ή άλλων διακρίσεων. «Ιδιαίτερα στις γυναίκες. Μίλησε θαρραλέα για τα στερεότυπα που τις καθηλώνουν, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Είχε κατανοήσει σε βάθος ότι οι δυνάμεις που συντηρούν τις έμφυλες ανισότητες είναι πολλαπλές, συνδεδεμένες, αλληλεξαρτώμενες. Δεν προσήλθε στην πολιτική στη βάση της αντιπαλότητας, αλλά της συνεργασίας και του διαλόγου. Δεν ήταν πάντα εύκολο. Όμως η Φώφη Γεννηματά κατάφερε να υπερβεί διχαστικές αντιλήψεις, καταδικάζοντάς τες όποτε τις έβλεπε να αναδύονται, πάντοτε με προσήνεια και αξιοπρέπεια. Γι’ αυτό κατέκτησε τον σεβασμό στο κόμμα της, στη Βουλή, στην κοινωνία» πρόσθεσε.
Αναφερόμενη στη γενναία μάχη που έδωσε με την χρόνια ασθένειά της υποστήριξε ότι «ο καρκίνος ήταν μια συνεχής, απειλητική παρουσία για τη Φώφη Γεννηματά. Ένας απαθής και ασυγκίνητος ξένος, από τα πρώτα νεανικά της χρόνια, όταν πολύ νωρίς, έχασε και τους δυο γονείς της, ως την ώρα της δικής της διάγνωσης, ως το δικό της τέλος».
Ωστόσο, τόνισε ότι «ως την τελευταία στιγμή, η Φώφη Γεννηματά παρέμεινε αξιόμαχη. Διέσχισε την εχθρική επικράτεια της ασθένειας με αξιοθαύμαστο θάρρος. Δεν ενέδωσε στον πειρασμό να γίνει εγωκεντρική ή αυτοαναφορική, δεν άφησε καμιά ρωγμή από την οποία θα μπορούσε να διεισδύσει ο οίκτος των άλλων. Στην προδοσία του σώματος και τον φόβο του θανάτου, η Φώφη αντέταξε την ψυχική ρώμη, την ακατάβλητη δράση».
Απευθυνόμενη σε όλους εκείνους που γνώρισαν από κοντά τη χαμογελαστή της δοτικότητα, την τρυφερότητα και τη δύναμή της, στον σύζυγό της, στα τρία της παιδιά που τόσο καμάρωνε και αγαπούσε, ευχήθηκε να βρουν στη σπουδαία παρακαταθήκη της παρηγοριά για την αβάσταχτη απώλεια που βιώνουν και κατέληξε λέγοντας πως «Όλοι εμείς που την αποχαιρετάμε σήμερα θα την θυμόμαστε πάντα σαν ένα πρότυπο ακεραιότητας και γενναιότητας. Γιατί η Φώφη Γεννηματά έκανε οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου. Μέσα από την οδύνη, κατέκτησε την πληρότητα. Καλό της ταξίδι».
Κ. Τασούλας: Αντιμετώπισε τη δοκιμασία της με τρόπο υποδειγματικό
Ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας ανέφερε ότι η Φώφη Γεννηματά επωμίστηκε άξια πολλούς ρόλους. «Είχε ένα ευγενικό πείσμα σε αυτό που την καταδίωκε, το πείσμα αυτό την έκανε καλή σύζυγο, άξια μητέρα και σπουδαία πολιτικό» είπε και τόνισε: «Αντιμετώπισε τη δοκιμασία της με τρόπο υποδειγματικό».
Είπε επίσης ότι το μεγαλύτερο χειροκρότημα για τη Φώφη Γεννηματά είναι αυτό που δεν θα ακούσει η ίδια, σήμερα. «Είναι το πιο ενσυνείδητο» πρόσθεσε.
Μ. Χριστοδουλάκης: Η παράταξή μας σε αποχαιρετά
«Είχες τη γενναιότητα να βάζεις πάντα μπροστά το καλό της πατρίδας» είπε ο γραμματέας του ΚΙΝΑΛ Μανώλης Χριστοδουλάκης και σημείωσε πως «χάραξες τη δική σου πορεία στην πολιτική ιστορία και έδειξες σε όλους τι θα πει πραγματικά αξιοπρέπεια».
«Πίστευες στους νέους ανθρώπους, μας εμπιστεύθηκες. Εκεί που οι άλλοι έβλεπαν τοίχους, εσύ μας άνοιγες δρόμους» ανέφερε. «Ανέστησες ένα κόμμα, ένωσες τα κομμάτια του όταν αυτό φαινόταν αδύνατο» τόνισε και πρόσθεσε: «Πρόεδρε η παράταξή μας σε αποχαιρετά. Ήταν τιμή μας, ήταν τιμή μου».
«Έγινες υπόδειγμα»
Ο γιος της Φώφης Γεννηματά, Γιώργος, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η σχέση σου με τον πατέρα μας, μας δίδαξε τι σημαίνει αγάπη». «Ήσουν αγωνίστρια» είπε και τόνισε πως «έγινες υπόδειγμα για πολλούς ανθρώπους».
«Ήσουν και θα είσαι ο άνθρωπος που θαυμάζω πιο πολύ. Μας έμαθες να αγωνιζόμαστε και να ζούμε την κάθε στιγμή» είπε η κόρη της Κατερίνα, ενώ η κόρη της Αιμιλία ανέφερε: «Έφυγες όρθια και με το κεφάλι ψηλά».
Η προσέλευση των επισήμων
Στο ύστατο «αντίο» στην Φώφη Γεννηματά, στην Μητρόπολη Αθηνών, παρέστησαν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνοδευόμενος από την σύζυγό του Μαρέβα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, ο επικεφαλής του ΜέΡα25, Γιάνης Βαρουφάκης, ο Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος.
Παρόντες ήταν μέλη και στελέχη της κυβέρνησης, διακρίναμε τους Ν. Δένδια, Χ. Σταϊκούρα, Τ. Θεοδωρικάκο, ο πρόεδρος της Βουλής, Κ. Τασούλας, ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα και οι ευρωβουλευτές του ΚΙΝΑΛ.
Την Φώφη Γεννηματά αποχαιρέτισαν οι πρώην πρωθυπουργοί Κώστας Σημίτης συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Δάφνη, Γιώργος Παπανδρέου, Λουκάς Παπαδήμος και Παναγιώτης Πικραμμένος, ενώ παρόντες, εξ όσων διακρίναμε, ήταν οι Απόστολος Κακλαμάνης, Παύλος Χρηστίδης, Ανδρέας Λοβέρδος, Χάρης Καστανίδης, ο, πρώην Α/ΓΕΕΘΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης, Παύλος Γερουλάνος, Ευάγγελος Βενιζέλος, Αννα Διαμαντοπούλου, Γιάννος Παπαντωνίου, Κώστας Σκανδαλίδης, Κώστας Λαλιώτης, Γιάννης Μανιάτης, Νίκος Σηφουνάκης, Δημήτρης Λιντζέρης, Δημήτρης Καρύδης, Γιάννα Αγγελοπούλου, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Αντρίκος Παπανδρέου, Νίκος Βούτσης, Γιώργος Κατροϋγκαλος, Σωκράτης Φάμελλος, Γιώργος και Αννα Νταλάρα, Γιάννης Παναγόπουλος, Αγγελοπούλου, Γιώργος Βαρδινογιάννης, Κατερίνα Μπατζελή, Νάντια Γιανακοπούλου,
Το συγκινητικό «αντίο» του Κινήματος Αλλαγής
Με το μήνυμα «για πάντα στις καρδιές μας» και ένα συγκινητικό βίντεο το ΚΙΝΑΛ αποχαιρετά τη Φώφη Γεννηματά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου