Η επόμενη ημέρα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η επίσκεψη Μπλίνκεν και οι γεωπολιτικές ισορροπίες

 Στάση αναμονής τηρεί η ελληνική πλευρά για να διαπιστώσει αν πραγματικά η «διπλωματία των σεισμών» έχει οδηγήσει σε ουσιαστική αλλαγή της τουρκικής στάσης ή πρόκειται απλά για τακτικισμό. Μέσα σε αυτό το ρευστό σκηνικό τη δική της σημασία έχει η επίσκεψη που πραγματοποιεί ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν από χθες στην Τουρκία και από σήμερα το απόγευμα στην χώρα μας.

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας- που χθες πέταξε μαζί με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών με ελικόπτερο πάνω από τις περιοχές που έχουν πληγεί από το σεισμό- αναμένεται σήμερα να συναντηθεί και με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Επόμενος σταθμός είναι η Αθήνα, καθώς το απόγευμα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει συνάντηση με τον Άντονι Μπλίνκεν στο Μέγαρο Μαξίμου.

Η ελληνική πλευρά εστιάζει στον ρόλο που διαδραματίζει η χώρα ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή αλλά και ως πάροχος ενεργειακής ασφαλείας στο νέο γεωπολιτικό τοπίο που διαμορφώνει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Θέματα αμυντικής συνεργασίας αλλά και ενεργειακής ασφάλειας αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με πληροφορίες στο τραπέζι θα τεθούν οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, οι εξελίξεις στον πόλεμο της Ουκρανίας, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειος (με έμφαση στα ελληνοτουρκικά), ενεργειακά θέματα και η ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ( που η Ελλάδα στήριξε από την πρώτη στιγμή). Να σημειωθεί πως μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό θα υπάρξει δείπνο, παρουσία των υπουργών Ν. Δένδια και Ν. Παναγιωτόπουλου.

Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως η επίσκεψη του /Αντονι Μπλίνκεν στην Αθήνα αναμένεται να επιβεβαιώσει το άριστο επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, ενώ αναφέρονται στην διακομματική αναγνώριση που υπάρχει στο αμερικανικό Κογκρέσο για την στρατηγική σημασία της χώρας μας. Υπενθυμίζεται πως ο πρωθυπουργός στο Μόναχο - όπου βρέθηκε την Παρασκευή για την Διάσκεψη Ασφαλείας - είχε συνάντηση με διακομματική αντιπροσωπεία του αμερικανικού Κογκρέσου. Μάλιστα αυτό που τονίζεται- ενόψει και του Δ Γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας _ ΗΠΑ (που εγκαινιάζεται αύριο)- είναι ότι οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε εξαιρετικό επίπεδο.

/Οσον αφορά στην τουρκική πλευρά είναι εμφανές πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στρέφει το βλέμμα του στο εσωτερικό της χώρας του. Επομένως σε αυτή την χρονική συγκυρία θα επιχειρήσει να κλείσει ανοιχτά μέτωπα και να κάνει ένα άνοιγμα προς τη Δύση.

Άλλωστε χρειάζεται βοήθεια για να αντιμετωπίσει τις καταστροφικές συνέπειες του φονικού σεισμού και ενώ η γειτονική χώρα οδηγείται προς τις εκλογές. Το αν οι εκλογές θα γίνουν στις 14 Mάη (όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί) ή θα πάρουν μια μικρή παράταση δεν έχει οριστικά κλειδώσει, πάντως φαίνεται πως δεν εξετάζεται να αναβληθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Στις σημερινές συζητήσεις του Άντονι Μπλίνκεν με την τουρκική πλευρά αναμένεται να τεθεί επί τάπητος μία ευρεία ατζέντα. Για παράδειγμα η Δύση αναμένει από την Αγκυρα να άρει τις επιφυλάξεις της για την ταυτόχρονη ένταξη Σουηδίας και Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ, θέμα που άλλωστε έθεσε και ο γενικός γραμματέας της βορειοατλαντικής συμμαχίας Γενς Στόλντεμπεργκ στην πρόσφατη επίσκεψη του.

Παράλληλα αναμένεται να συζητηθούν οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, ενώ η τουρκική πλευρά όλο το προηγούμενο διάστημα εστίαζε στα F 16 (χωρίς ωστόσο να έχει δει …φως στο τούνελ). Βέβαια μετά τον καταστροφικό σεισμό ένα από τα κρισιμότερα θέματα είναι η βοήθεια και χθες ανακοινώθηκε από τις ΗΠΑ ένα επιπλέον ποσό 100 εκατομμυρίων δολαρίων για τους πληγέντες των φονικών σεισμών.

Πώς «βλέπει» τις εξελίξεις η ελληνική πλευρά

Στην Αθήνα αναμένουν να δουν τις επόμενες κινήσεις της Άγκυρας, καθώς δεν είναι εύκολο να μπει στο περιθώριο το τουρκικό αναθεωρητικό αφήγημα που είχε καλλιεργηθεί όλο το προηγούμενο διάστημα. Ωστόσο αυτό που τονίζεται από την ελληνική πλευρά είναι πως η πόρτα του διαλόγου παραμένει ανοιχτή, πάντα βέβαια λαμβάνοντας υπόψη τις κόκκινες γραμμές της χώρας.

Τα ανοίγματα από την γείτονα συνεχίζονται και είναι ενδεικτικό πως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου μίλησε εκ νέου με θερμά λόγια για την χώρα μας και την άμεση βοήθεια που προσέφερε μετά το χτύπημα του Εγκέλαδου. Μάλιστα αναφέρθηκε και στο παρασκήνιο της συνάντησης του Ιμπραήμ Καλίν (συμβούλου του Ταγίπ Ερντογάν) με την Άννα-Μαρία Μπούρα ( διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Κυριάκου Μητσοτάκη) και αναφέρθηκε στα τρία από τα έξι σημεία της τουρκικής πρότασης. Αυτά είναι η συνέχιση των διερευνητικών επαφών, η συζήτηση για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και η συνέχιση των στρατιωτικών συνομιλιών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ

Στο μεταξύ διπλωματικές πηγές της χώρας μας σημειώνουν πως η Ελλάδα συστηματικά προωθεί τις σχέσεις καλής γειτονίας, ειρήνης και σταθερότητάς στην ευρύτερη περιοχή, επιλύοντας εκκρεμότητες με τους γείτονές της με βάση την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, στο πλαίσιο του σεβασμού των Αρχών και Αξιών του Χάρτη του ΟΗΕ. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν: «Η πιστή τήρηση των εν λόγω κανόνων είναι η προϋπόθεση ώστε να επιλυθεί η μοναδική διαφορά μας με τη γείτονα Τουρκία, που είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Κάθε κίνηση που οδηγεί προς την ομαλοποίηση των σχέσεων μας με την Τουρκία είναι ευπρόσδεκτη και η Ελλάδα είναι πρόθυμη να ανταποκριθεί».