Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2022

Ο καταναλωτής πληρώνει τις κρίσεις στην ενέργεια...


Φόβους για επιπλέον πιέσεις στις ήδη υψηλές τιμές και στην τροφοδοσία ενέργειας, ιδιαίτερα εκεί όπου η εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα είναι μεγαλύτερη, έχει δημιουργήσει το ενδεχόμενο στρατιωτικής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και η ένταση στις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση, με τελικό αποδέκτη και πάλι τον καταναλωτή.

Το κλίμα αυτό όχι μόνο δεν... βοηθά στην ομαλοποίηση των εδώ και μήνες πολύ υψηλών ενεργειακών τιμών, αλλά δημιουργεί νευρικότητα στις αγορές, που αποτυπώνεται στα διεθνή χρηματιστήρια και στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων τα οποία διαπραγματεύονται σε αυτά, με συνακόλουθες επιπτώσεις στην εγχώρια αγορά και στους καταναλωτές, που ήδη ασφυκτιούν από τις ανεξέλεγκτες ανατιμήσεις σε ρεύμα, αέριο και πλέον και στα υγρά καύσιμα.

Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας η ένταση αποτυπώθηκε στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου brent, που ξεπέρασε και τα 96 δολάρια/βαρέλι, ενώ και το φυσικό αέριο είχε σκαρφαλώσει μέχρι τα 88 ευρώ/μεγαβατώρα (ολλανδική πλατφόρμα TTF), με χαρακτηριστικό όλων των ημερών τις διακυμάνσεις τιμών, ανάλογα με τις εξελίξεις στο διπλωματικό και επικοινωνιακό πεδίο.

Τα σενάρια και οι αναλύσεις είναι πραγματικά δυσοίωνα, στην περίπτωση που δεν εκτονωθεί η κρίση, κάνοντας λόγο για διεθνείς τιμές πετρελαίου ακόμη και πάνω από τα 100-120 δολάρια και για εγχώριες τιμές πετρελαιοειδών που θα ξεπερνούν τα 2 ευρώ για μήνες.

Ωστόσο, πέρα από τις διεθνείς εξελίξεις, τα προβλήματα στη λειτουργία των εγχώριων αγορών δεν είναι μόνο... εισαγόμενα, αλλά προέρχονται και από τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης και την ένταση της εξάρτησης από μη εγχωρίως παραγόμενα καύσιμα, που και πάλι αναδεικνύει η νέα κρίση.

Στα ύψη οι τιμές

Πάντως, αν και προς το τέλος της εβδομάδας που πέρασε οι διεθνείς τιμές βρίσκονταν σε λιγότερο υψηλά επίπεδα, ιδίως στο φυσικό αέριο, στην εγχώρια αγορά οι λιανικές τιμές των πετρελαιοειδών καλπάζουν, ενώ στο ρεύμα, παρά τις τάσεις αποκλιμάκωσης στην Ευρώπη, η Ελλάδα καταγράφει συνεχόμενες "πρωτιές" ακρίβειας.

Ήδη από τις αρχές του μήνα τα υγρά καύσιμα στη λιανική βρίσκονται σε τροχιά ανόδου, καταρρίπτοντας ρεκόρ υψηλών τιμών καθημερινά, κατάσταση που εντείνεται από τις έντονες διακυμάνσεις των διεθνών αγορών.

Όπως προκύπτει από το τελευταίο δελτίο του Παρατηρητηρίου Τιμών Καυσίμων (18.2), η μέση πανελλαδική τιμή της αμόλυβδης βρίσκεται πλέον στο 1,880 ευρώ/λίτρο, έχοντας αυξηθεί σχεδόν κατά 8% από τις αρχές του έτους, δηλαδή σε ενάμιση μήνα, ενώ πληθαίνουν τα πρατήρια με τιμή στην αντλία που ξεπερνά τα 2 ευρώ. Αντίστοιχα υψηλές είναι και οι τιμές στο diesel, που ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 1,617 ευρώ/λίτρο, και στο πετρέλαιο θέρμανσης, που έφτασε στο 1,265 ευρώ/λίτρο πανελλαδικά.

Στο φυσικό αέριο και στο ρεύμα η ακρίβεια διατηρείται, με τη χώρα μας να είναι πρωταθλήτρια στο κόστος χονδρικής, και μάλιστα ενώ υποχωρούν οι ακραία υψηλές τιμές, ενώ βαρείς εκκαθαριστικοί λογαριασμοί καταφθάνουν προκαλώντας νέα... ηλεκτροσόκ στους καταναλωτές.

Επάρκεια αερίου

Ανησυχία, πάντως, προκάλεσε και μια ενδεχόμενη διαταραχή στην τροφοδοσία των αγορών με ρωσικό αέριο στην Ε.Ε., η οποία είναι εξαρτημένη από τις ρωσικές εισαγωγές πετρελαίου κατά 27% και κυρίως αερίου σε ποσοστό περίπου 40%, με χαμηλότερα αποθέματα έναντι της προηγούμενης πενταετίας.

Οι πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης Ν.Δ. έχουν οδηγήσει τη χώρα μας σε υψηλή εξάρτηση από εισαγόμενο αέριο, καθώς πλέον κατέχει τη μερίδα του λέοντος στην ηλεκτροπαραγωγή. Ποσοστό άνω του 40% των εισαγωγών καλύπτεται από ρωσικό αέριο, αν και η προμήθεια δεν γίνεται μέσω Ουκρανίας, αλλά από ανατολάς διά του αγωγού Turkstream, μικρότερη ποσότητα καλύπτει το αζέρικο αέριο, ενώ σημαντικό μερίδιο έχουν οι προμήθειες με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) με δεξαμενόπλοια από ΗΠΑ, Αλγερία, Κατάρ και Αίγυπτο.

Ωστόσο, οι δυνατότητες αποθήκευσης είναι συγκεκριμένες, ενώ ως γνωστόν η αυξημένη ζήτηση σε LNG (κυρίως από την Ασία) αναδείχθηκε το προηγούμενο διάστημα ρυθμιστής των χρηματιστηριακών τιμών οδηγώντας την κούρσα ανόδου με επιπτώσεις σε Ευρώπη και Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι οι ΗΠΑ εξήγαγαν το περισσότερο LNG τον Ιανουάριο στην Ευρώπη, καθώς έφτασε στο 63% των εξαγωγών της, έναντι 31% στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και 6% εντός των ΗΠΑ (S&P Global Platts)...

Αντιγόνη Ζούντα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου