Li-Fi: Ασύρματο ίντερνετ μέσω... λάμπας

Το «Li-Fi», πνευματικό τέκνο του Χάραλντ Χάας, Γερμανού φυσικού και καθηγητή φορητών επικοινωνιών του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου είναι ένα σύστημα ασύρματης δικτύωσης το οποίο μπορεί να αγγίξει ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων μέχρι και 130 Mbps, καθώς χρησιμοποιεί φως αντί για ραδιοκύματα. Φωτό: James Duncan Davidson/TED

Η έλευση του Wi-Fi έφερε επανάσταση στον κόσμο του Ίντερνετ, καθώς η ασύρματη επικοινωνία άνοιξε έναν τεράστιο ορίζοντα προοπτικών, ειδικά για τις φορητές συσκευές. Ωστόσο, ίσως η μετεξέλιξή του να φέρει ακόμα μεγαλύτερη επανάσταση, καθώς θα ξεφεύγει από τη σφαίρα της «τηλεπικοινωνίας» και θα ενοποιείται με πολύ πιο θεμελιώδεις λειτουργίες της καθημερινής ζωής, όπως αυτή του ηλεκτρικού φωτισμού.
Ο λόγος για το «Li-Fi», πνευματικό τέκνο του Χάραλντ Χάας, Γερμανού φυσικού και καθηγητή φορητών επικοινωνιών του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Ο Χάας και η ομάδα του αναπτύσσουν μία τεχνολογία η οποία θα καθιστά εφικτή την παροχή υπηρεσιών ασύρματου Ίντερνετ μέσω συστημάτων ηλεκτρικού φωτισμού (κοινώς: λάμπες). Ουσιαστικά πρόκειται για ένα σύστημα ασύρματης δικτύωσης το οποίο μπορεί να αγγίξει ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων μέχρι και 130 Mbps, καθώς χρησιμοποιεί φως αντί για ραδιοκύματα, το οποίο εκπέμπεται από LEDs και λαμβάνεται από φωτοευαίσθητους αισθητήρες. Τα δεδομένα μεταδίδονται μέσω «κωδικοποίησης» της έντασης του φωτός, οι μεταβολές της οποίας είναι τόσο γρήγορες που δεν γίνονται αντιληπτές από το ανθρώπινο μάτι.
Επίδειξη της τεχνολογίας έγινε στο πρόσφατο Consumer Electronics Show στο Λας Βέγκας, όπου χρησιμοποιήθηκαν δύο smartphones τα οποία αντάλλασσαν δεδομένα μέσω του φωτός των οθονών τους, σε απόσταση μέχρι δέκα μέτρων. Ο όρος Li - Fi είχε χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά από τον ίδιο τον Χάας σε ομιλία του στο TED Global στο Εδιμβούργο το 2011. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους ιδρύθηκε το Li - Fi Consortium, με σκοπό την προώθηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας. Σύμφωνα με κάποιες αισιόδοξες προβλέψεις, οι ταχύτητες μπορούν να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τα 10 Gbps.
Ως ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα του Li - Fi (πέρα από την - αυτονόητη, καθώς μιλάμε κυριολεκτικά για την "ταχύτητα του φωτός" - υψηλή του ταχύτητα) θεωρείται το ότι είναι απόλυτα ασφαλές ακόμη και σε «ευαίσθητους» σε ραδιοκύματα χώρους, όπως για παράδειγμα το εσωτερικό αεροσκαφών, καθώς δεν προκαλεί παρεμβολές. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να υπάρχει οπτική επαφή για να μπορούν να περνούν τα κύματα φωτός (το οποίο δεν είναι απαραίτητα μειονέκτημα, καθώς δεν υπάρχει η πιθανότητα «υποκλοπής» του ασυρμάτου σήματος από κάποιον «πειρατή»). Επίσης, εν αντιθέσει με τα σημερινά συστήματα, δεν υπάρχει περίπτωση παρεμβολής σε/ από άλλα δίκτυα, καθώς δεν τίθεται θέμα ραδιοκυμάτων τα οποία «μπλέκονται» μεταξύ τους. Ακόμη, το φάσμα του φωτός είναι 10.000 φορές μεγαλύτερο από αυτό των ραδιοκυμάτων, οπότε και ικανό να καλύψει τις ολοένα και αυξανόμενες ανάγκες για bandwidth του σύγχρονου κόσμου.
Με την εμπορική εκμετάλλευση του Li - Fi ασχολείται η PureVLC, μία εταιρεία η οποία στήθηκε μέσα στο 2012 ειδικά για αυτό τον σκοπό. Σύμφωνα με πληροφορίες, η εταιρεία αυτή τη στιγμή αναπτύσσει ένα κιτ «έξυπνου φωτισμού», το οποίο θα καθιστά δυνατή τη μετάδοση και λήψη δεδομένων από πηγές φωτισμού, φτάνοντας ταχύτητες 15 - 50Mbps.
Κατά τον Χάας, δεν απαιτείται καν η δημιουργία νέων access points και υποδομών: απλά η ύπαρξη μίας πηγής φωτός συνδεδεμένης με τα υπάρχοντα δίκτυα παροχής ενέργειας, έτσι ώστε να στηθούν ολόκληρα νέα δίκτυα, χωρίς τον «πονοκέφαλο» των ηλεκτρομαγνητικών παρεμβολών.
Το Li-Fi ομολογουμένως φαντάζει ικανό να αλλάξει δραματικά τα δεδομένα στο χώρο των τηλεπικοινωνιών σχεδόν σε κάθε τομέα- άλλωστε, η δυνατότητα μετάδοσης δεδομένων μέσω του φωτός υπάρχει εδώ και δεκαετίες (η εμπορική της εκμετάλλευση ήταν μάλλον θέμα εξέλιξης της σχετικής τεχνολογίας και εύρεσης του κατάλληλου επιχειρηματικού μοντέλου). Ακόμα και αν το θέμα της ανάγκης οπτικής επαφής ενδεχομένως να δημιουργεί προβληματισμούς, οι εν δυνάμει εφαρμογές φαντάζουν άπειρες, καθώς αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για επικοινωνίες μεταξύ δορυφόρων και σταθμών εδάφους, υποβρυχίων και γενικότερα υποκαθιστώντας τα ραδιοκύματα σε «δύσκολα» περιβάλλοντα